Türkiye Entomoloji Dergisi

Yazarlar: Gülsüm UYSAL, Mehmet Ali SÖĞÜT, İbrahim Halil ELEKÇİOĞLU

Konular:-

DOI:10.16970/ted.91225

Anahtar Kelimeler:Göller Bölgesi,Meloidogyne spp.,Moleküler tanılama,Morfolojik tanılama,PCR,Irk

Özet: Çalışmada, Göller Bölgesi’nde yoğun sebze üretimi yapılan alanlarda, Eylül 2014 – Aralık 2015 yılları arasında toplanan kök-ur nematodu türleri morfolojik, moleküler ve Kuzey Karolina Konukçu Testi yöntemleri kullanılarak karakterize edilmiş ve yayılışları belirlenmiştir. Toplam 160 adet örnek alınmış ve 83 tanesinin (%51.8) kök-ur nematodu ile bulaşık olduğu bulunmuştur. Urlu kök örneklerinden tek yumurta paketi alınarak duyarlı ‘Tueza F1’ domates çeşidinde her popülasyonun saf kültürleri oluşturulmuş ve kitle üretimleri yapılmıştır. Altmış sekiz popülasyonun tür tanımlamaları morfolojik olarak dişi bireylerin perineal bölge modelleri ve ikinci dönem larva ölçümlerinden ve moleküler olarak türe özgü spesifik primerler kullanılarak yapılmıştır. Tanımlanan 68 kök-ur nematodu popülasyonundan 25 adedi M. incognita, 22 adedi M. hapla, 18 adedi M. javanica ve 1 adedi de M. arenaria olarak tespit edilmiş, iki popülasyonun ise tanılamaları yapılamamıştır. Türlerin yaygınlık oranları sırasıyla, %36.7, %32.3, %26.5 ve %1.5 olarak belirlenmiştir. Konukçu testine göre, M. incognita’nın ırk 2, ırk 4 ve ırk 6, M. javanica’nın ise ırk 1 ve ırk 3’ü belirlenmiş ve M. javanica ırk 3 Türkiye’de ilk kez rapor edilmiştir. Meloidogyne incognita popülasyonlarının %84’ü 800 m yükseltiye sahip mikroklima bölgelerde bulunurken, %16’sı 800-1035 m yükseltiye sahip örtü altı alanlarda tespit edilmiştir. Bazı M. javanica populasyonları (%17) yüksek yayla bölgelerinde tespit edilirken, çoğu (%84) alçak yükseltiye sahip sebze alanlarında bulunmuştur. Buna karşılık M. hapla popülasyonlarının büyük çoğunluğu (%91) daha yüksek serin bölgelerde ve kumsal toprak yapısına sahip alanlarda bulunurken, sadece %9 ‘u alçak yükseltiye sahip bölgelerde bulunmuştur.

---