Türkiye Entomoloji Dergisi

Yazarlar: Nabi Kumral, Pınar HEPHIZLI GÖKSEL, Elif AYSAN, Ayşenur KOLCU

Konular:Fen

DOI:10.16970/entoted.297132

Anahtar Kelimeler:Biber,Çeşit,Demografik veriler,Kinoktalı kırmızıörümcek,Popülasyon gelişimi

Özet: Bu çalışmada Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae)’nin farklı biber çeşitleri arasındaki konukçu tercihi Bursa (Türkiye)’da 2015-2016 yılları arasında kontrollü laboratuvar koşullarında (16:8 aydınlık: karanlık, 27±1ºC sıcaklık, %65±5 orantılı nem) elde edilen zararlının gelişim, canlılık, ovipozisyon, hayat tablosu parametreleri ve popülasyon gelişim verileri karşılaştırılarak belirlenmiştir. Altı farklı biber çeşidi (BT-Ince Sivri, BT-Burdem, BT-Burkalem, AHCRI-Çarliston, AHCRI-Yağlık ve AHCRI-Kandil Dolma) yapraklarıyla yapılan testler sonucunda akarın yumurta açılımı, ergin öncesi dönemlerinin gelişme süresi, kalıtsal üreme yeteneği (rm), net üreme gücü (Ro) ve toplam üreme oranı (GRR) açısından istatistikî anlamda önemli farklılıklar bulunmuştur. Bu çalışmada, T. urticae farklı biber çeşitleri üzerinde beslendiği zaman hayat tablosu parametre değerlerinin rm (0.16-0.24), Ro (10.99-35.19) ve T(14.22-16.39) değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Tetranychus urticae’de önemli düzeyde daha düşük biyodemografik parametre değerleri (rm, Ro ve T) sırasıyla BT-Ince Sivri, BT-Burdem ve BT-Burkalem çeşitlerinde saptanmıştır. Buna ek olarak, bu üç çeşidin biber fideleri üzerindeki popülasyon yoğunluğu da diğer üç çeşide (AHCRI-Çarliston, AHCRI-Yağlık ve AHCRI-Kandil Dolma) göre önemli düzeyde daha düşük bulunmuştur. Ayrıca, gelişme dönemindedüşük akar canlılığı BT-Ince Sivri çeşidinde gözlemlenmiştir. Sivri biber çeşitleri arasında ise istatistiki anlamdadüşük hayat tablosu parametreleri BT-Ince Sivri çeşidinde belirlenmiştir. Sonuçta, bulgular AHCRI-Çarliston, AHCRI-Yağlık ve AHCRI-Kandil Dolma çeşitlerinin diğer üç çeşide kıyasla T. urticae’ye daha hassas olduğunu ortaya koymuştur.

---