Türkiye Entomoloji Dergisi

Yazarlar: Agustin ZARKANI, Ferit TURANLI, Çiğdem SÖNMEZ, Emine BAYRAM, İşıl ÖZDEMİR

Konular:Fen

DOI:10.16970/entoted.338082

Anahtar Kelimeler:Ekonomik etki,Eucarazzia elegans,Zarar oranı,Salvia officinalis

Özet:     Eucarazzia elegans (Ferrari) (Hemiptera: Aphididae)’ın Salvia officinalis L. (Lamiaceae) üzerindeki zarar oranını ve ekonomik etkisini belirlemek üzere sürvey ve laboratuvar çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar Bornova ve Menemen’de bilimsel amaçlı kurulmuş parsellerde gerçekleştirilmiştir. Denemeler yaprakbitinin sıfır, normal ve iki katı olmak üzere üç farklı popülasyon yoğunluğunda kurulmuştur. Çalışmada zararlının ekonomik etkisini belirlemek için karşılaştırma yapmak üzere 0 (salım öncesi), 2, 4, 6, 8, 10 ve 12 haftalar boyunca yapılan sayımlardan elde edilen veriler kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, E. elegans’ın, erken ilkbahar döneminde %9.5 zarar oranı ile bir önceki yıldan kalan kışlamış yapraklar üzerinde beslendiği belirlenmiş ve daha sonra yaz başında %1.1 zarar oranı ile genç yapraklara ve çiçeklere göç ettiği saptanmıştır. Yaprakbiti mevsimsel dağılımının nem ve yağışa göre sıcaklıktan daha fazla etkilendiği görülmüştür. Yaprakbiti zararı uçucu yağ miktarı üzerinde bir farklılık oluşturmamasına rağmen, uçucu yağ bileşenlerinden bazıları kontrol grubuna göre büyük ölçüde değişime uğramıştır. Toplam yaş ve kuru yaprak ağırlık artışı iki kat popülasyon seviyesinde sırasıyla kontrol ve normal yaprakbiti popülasyon seviyesinde 1/3 ve 1/2 oranında azalmıştır. Yaprakbitlerinin, adaçayında 8-10 haftadan fazla beslenmesi sonrasında %50'den fazla ürün kaybına neden olduğu saptanmıştır. En yüksek maliyet yarar oranı altı kez insektisit uygulanmış parsellerde gerçekleşmiştir. 

---