Türkiye Entomoloji Dergisi

Yazarlar: Fatih DAĞLI

Konular:Fen

DOI:10.16970/entoted.424746

Anahtar Kelimeler:Antalya,Çapraz-direnç,Frankliniella occidentalis,Spinosad-direnci,Stabilite

Özet: Frankliniella occidentalis(Pergande, 1895) (Thysanoptera: Thripidae) tarımda dünya çapında yaygın olan önemli bir zararlıdır. Spinosad, F. occidentalistürü de dahil olmak üzere Türkiye’de başlıca zararlılara karşı kullanılmaktadır. Fakat 2015 yılında Kumluca, Antalya, Türkiye’den bir biber serasından alınan F. occidentalispopülasyonunda spinosad’a direnç belirlenmiştir. Bu popülasyon (Antalya-2015) alındığı serada uzun süre yoğun spinosad uygulamasına maruz kalmıştır. Aynı popülasyonun acrinathrin ve formetanate’a karşı çapraz direnci araştırılmıştır ve bunun spinosad’a karşı direncinin stabilitesi 12 aydan daha fazla bir süre boyunca izlenmiştir. Yaprak-daldırma biyoassayi ile Hassas ve Antalya-2015 popülasyonlarının LC değerleri tespit edilmiştir ve direnç oranları hesaplanmıştır. Antalya-2015 popülasyonu spinosad’a 235-kat kadar oldukça yüksek düzeyde dirençlidir ve bu popülasyon acrinathrin’e 15-kat çapraz-direnç göstermiştir. Formetanate’a çapraz direnç tespit edilmemiştir. Ek olarak, spinetoram ve spinosad etiket dozlarında Antalya-2015 popülasyonu üzerinde test edilmiştir. Bu aktif maddelerle elde edilen ölüm oranları sırasıyla %88 ve %38’dir. Spinosad direncinin stabilite testinde, Antalya-2015 popülasyonu insektisitlere maruz kalmaksızın 1 yıllık bir süre bekletildiğinde bile ölüm oranında 12 ay öncesine göre önemli bir değişiklik bulunmamıştır. Bu yüzden Antalya-2015 popülasyonunda spinosad direnci stabildir.

---