Türkiye Entomoloji Dergisi

Yazarlar: Aslı DOĞAN SARIKAYA, Yavuz KOÇAK, Özkan SARIKAYA

Konular:Fen

DOI:10.16970/entoted.680696

Anahtar Kelimeler:Cephalota circumdata ssp. cappadocica,Cicindelinae,Geometrik morphometri,Eşeysel dimorfizm

Özet: Eşeysel dimorfizm, kaplan böceklerinde türler arası varyasyonun önemli bir kaynağıdır. Buna rağmen, kaplan böceklerindeki eşeysel dimorfizm hakkında az şey bilinmektedir. Bu makale, endemik kaplan böceği Cephalota circumdata ssp. cappadocica Franzen, 1996 (Coleoptera: Carabidae: Cicindelinae)'nin baş ve pronotumundaki fenotipik değişiklikler bağlamında erkek ve dişilerin morfolojisini karşılaştırarak eşeysel dimorfizm alanındaki literatüre katkıda bulunmaktadır. Araştırmada incelenen tüm örnekler, 2016 yılında Mayıs-Ağustos ayları arasında Kırşehir (Türkiye) İlinde bulunan Seyfe Gölü çevresindeki tuzlu topraklardan toplanmıştır. Spesifik olarak, kaplan böceklerinin eşeysel dimorfizminin analizinde geometrik morfometrinin etkinliği değerlendirilmiştir. Baş ve pronotum şekil varyasyonlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuş ve regresyon sonuçları cinsiyetler arası bu şekil farklılaşmasında büyüklüğün etkisinin çok az olduğunu göstermiştir. Ayrıca sadece şekil değişkenlerinin kullanıldığında, Jack-knife çapraz geçerlenmiş doğru sınıflandırma yüzdesi sırasıyla baş için %88 ve pronotum için %85 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak geometrik morfometri, kaplan böceklerinde eşeysel dimorfizmin belirlenmesinde etkili ve kullanışlı bir yöntemdir.

---