Türkiye Entomoloji Dergisi
Yazarlar: Yasemin GÜLER
Konular:Fen
DOI:10.16970/entoted.651043
Anahtar Kelimeler:Malaise tuzak,Megachilidae,Osmia bicornis,Eşey oranı,Tuzak yuva
Özet: Özellikle sert çekirdekli meyvelerin önemli bir polinatörü olan Kırmızı duvarcı arısı, Osmia bicornis (L., 1758) (Hymenoptera: Megachilidae) ile ilgili araştırmalar, Türkiye’de son on yıl ile sınırlıdır. Afyonkarahisar’daki kiraz bahçelerinde ilk çalişmanın ardından 2014 ile 2016 yılları arasında Ankara ve Çankırı illerindeki karışık meyve bahçelerinde yürütülen bu çalışma, Kırmızı duvarcı arısının varlığını ve yoğunluğunu belirlemek ile yuvalanma biyolojisi hakkında veri elde etmeyi amaçlamıştır. Kırmızı duvarcı arısı, Malaise tuzak kullanılarak örneklenen hemen tüm bahçelerde belirlenmiş olmasına rağmen, yapay yuvalanma 2014 ve 2015 yıllarında sadece dört bahçede kaydedilmiştir. İç çapı 6-9 mm, uzunluğu 15-25 cm olan kamışlar yapay tuzak yuva olarak kullanılmışlardır. Yuvalanma başarısının %6 ile 48 arasında değiştiği belirlenmiştir. Yuvalardan elde edilen kokonlar diapozu başlatması için inkübatöre yerleştirilmiştir. Daha sonra inkübatörün sıcaklığı, erken ilkbaharda sert çekirdekli meyvelerin tomurcuk kabarması döneminin başlaması ile türün yaşam döngüsünü tamamlaması için kademeli olarak arttırılmıştır. Sonuç olarak, 2014 yılında toplanan 135 kokondan ergin çıkışı oranı %36 ile 95 olmuştur. 2015 yılına ait yuvaların diseksiyonundan elde edilen 143 kokonun hiç birinde ergin çıkışı kaydedilmemiştir. Eşey oranları hem tüm bahçeler arasında hem de aynı bahçenin 2014 ve 2105 yıllarında 1:1.5 ile 1:4 (♀:♂) arasında çeşitlilik göstermiştir. Sonuçlar, iklim, sınırlı polen ve nektar kaynakları ile insektisit uygulaması gibi stres koşullarına dayandırılarak tartışılmıştır.