Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Yazarlar: Sezen Başak ÖZÜNUR ŞAHİN, Kemal Reha KAVAS

Konular:Sosyal Bilimler, Disiplinler Arası

Anahtar Kelimeler:Bölgeselcilik,Fenomenoloji,Luis Barragán,Mimarlık ve felsefe,Modernizm

Özet: Düşünsel bir etkinliği mekânsal somutlaşmaya ulaştıran mimari tasarım süreci ile bu sürecin gerçekleştiği dönemin felsefi yaklaşımları arasında süreklilikler tespit edilebilir. Bu sürekliliklerin doğası mimarlığın farklı tarihsel dönemlerine ait kuramsal kabullerin, tasarımcıların karar alma süreçlerinin ve mekansal somutlaşmaların ontolojik, epistemolojik, fenomenolojik, estetik vb. açılardan tahlili ile değerlendirilebilir. Bu çalışmada Meksikalı mimar Luis Barragán’ın (1902-1988) tasarımlarında dönemin felsefi dönüşümlerinin izleri sorgulanmaktadır. Barragán’ın uzun mesleki kariyeri modernist düşüncenin hâkim olduğu erken 20. Yüzyılda başlayarak bu düşüncenin felsefi zeminde ciddi eleştirilere maruz kaldığı modern sonrası döneme uzanır. Çalışmada Barragán’ın tasarım yaklaşımında tespit edilen değişim, mimari modernizmin bağlamdan ve duyusal deneyimin çok boyutluluğundan kopuk bir soyutluğa indirgediği düzlemlerin yere dayalı fenomenolojik ve bölgeselci duyarlılıklar ile algısal bir kompozisyon oluşturacak biçimde evrildiği bir süreç olarak okunmaktadır. Bu okuma Barragán’ın 1930’ların modernizmi ile çağdaş olan erken dönem çalışmalarından başlayıp, postmodern düşünce iklimi ile örtüşen geç dönem mimarlık üretimlerine kadar süregiden mimarlık anlayışının izleğini ortaya koymaktadır. Mimarın eserleri üzerinde yapılan inceleme modern hareketin mimari tasarımda gündeme getirdiği neo-Platonik referanslı soyut geometrik düzlemlerin Barragán’ın geç döneminde bağlamsız yapılarından sıyrılarak fenomenolojik deneyimin bir parçası haline geldiğini göstermektedir.

---