Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Yazarlar: S. Serhat SERTER, Nergiz KARADAŞ

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Down sendromu,Belgesel film,Alımlama estetiği

Özet: Çoğunlukla 21’inci kromozomdaki trisomiden kaynaklanan ve genetik bir bozukluk olan down sendromunun, farklı düzeylerde zihinsel ve gelişimsel yetersizliklere neden olduğu bilinmektedir. Down sendromu bireylerin farklı şekillerde öğrenme yeteneklerini etkilemekte ve bireysel farklılıklar olmakla birlikte, yaşamları boyunca yeteneklerini geliştirmelerine engel teşkil etmemektedir. Ancak ne yazık ki toplumda ve hatta down sendromlu çocuk sahibi olan ailelerde bile, çocukların sosyalleşme ve çalışma süreçlerine ilişkin olumlu olmayan bir tutum geliştirdikleri, çoğu toplumsal önyargı ile geliştirilmiş olan bir içe kapanış süreçlerinin yaşanmakta olduğu gözlemlenmektedir. Oysaki down sendromlu bireyler, kendilerine sağlanan fırsatlar ve desteklerle kendi toplumunun değerli birer üyesi olarak yaşamlarına devam etmektedirler. Bu gerçekten hareketle bu çalışmanın hareket noktasını, down sendromlu bireylerin yaşam ve çalışma koşullarına ilişkin bir belgesel filmin, izleyiciler tarafından nasıl anlamlandırıldığının ortaya konulması oluşturmaktadır. Bu çalışma, Alımlama Estetiği kuramından temellenerek, Gökkuşağına Dokunmak adlı belgesel filmin izleyiciler tarafından nasıl anlamlandırıldığını ortaya koyma çabası taşımaktadır. Çalışmanın evrenini, kendisi Down Sendromlu olmayan ve down sendromlu yakını olmayan bireyler oluşturmaktadır. Bu evrenden, çalışmaya gönüllü katılmak isteyen bireyler arasından rastsal yolla seçilen 14 kişi ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Çalışma sonucunda, belgesel filmi, izleyicilerin filmi alımlama, algılama ve yorumlama biçimleri ortaya konulmaya çalışılmış; ayrıca filmin izleyicilerin konuya ilişkin bilgi ve farkındalık düzeyinde olumlu yönde bir dönüşüm yarattığı sonucuna ulaşılmıştır.

---