Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Yazarlar: Selim BEYAZYÜZ
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Batılılaşma,Modernleşme,Oryantalizm,Dış göç,Ötekileştirme
Özet: Bu çalışmanın temel amacı 1950’lerin sonlarına doğru başlayan dış göç olgusunun filmlere yansıması ve bu filmlerden biri olan, yönetmenliğini Tunç Okan’ın üstlendiği Otobüs (1974) filmindeki, Batılılaşma, modernleşme ve temsillerinin, öteki-ötekilik üzerinden ele alınmasını amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda İsveç’e giden dokuz Türk işçinin hiç bilmedikleri ve öz kültürlerinden farklı yerde yaşamış oldukları olayların öteki-ötekileştirme üzerinden nasıl ele alındığı, batılı ve modern yaşam biçiminin Türk işçiler üzerindeki etkisinin nasıl olduğu ele alınacaktır. Bu çalışmada Tunç Okan’ın Otobüs filmi (1974) batılılaşma, modernleşme, ötekilik kavramları üzerinden dış göç bağlamında, Van Dijk’in eleştirel söylem analizi yöntemine göre incelenecektir. Bu bağlamda Otobüs filmi grotesk bir anlatım tarzıyla oluşturulmuş, oryantalist düşünce sistemiyle örtüşen, ötekini vahşi, barbar olarak nitelendiren Batılı portresi çizmektedir. Ayrıca anlatıda Türk işçiler self-oryantalist bir yaklaşımla ele alınmıştır. Oksidentalist öğeleri de içeren anlatı temelde batılı, modern ve batılı olmayan arasındaki ayrımı, öteki-ötekileştirme bağlamında tuhaf, tirajı komik, kara mizah anlatım tarzıyla temsil sistemi içerisine yerleştirmiştir.