Türkiye Adalet Akademisi Dergisi

Yazarlar: Mehmet ÇATLI, Sümeyye ŞİMŞEK

Konular:Hukuk

DOI:10.54049/taad.1009216

Anahtar Kelimeler:Genel Kamu Hukuku,İdare Hukuku,Dijital Para Birimi,Egemenlik,Merkez Bankası,Sanal Para,Kripto Para Birimi

Özet: Bu çalışmada dijital para birimlerinin egemenlikle olan ilişkisi ele alınmıştır. Paranın egemenlik ile doğrudan bir ilişkisi vardır. Para, egemenliğin sembolü olarak kabul edilmektedir. Egemenliğini göstermek isteyen hükümdarlar kendi adlarına para bastırmışlardır. Devletin kendi ulusal parası, onun egemenliğini simgelemektedir. Egemenlik kavramı para basma yetkisini de bünyesinde barındırır. Egemen devletler para basma tekelini elinde bulundururlar. Her devlet, kendi para birimi üzerinde tekele sahiptir, fakat devletin para üzerindeki egemenliği zamanla aşındırılmak istenmiştir. Bu amaçla ulus üstü kurum ve kuruluşlar oluşturulmuştur ve paranın kurallarını bunlar belirlemeye başlamışlardır. Küreselleşmenin etkisiyle teknoloji geliştikçe ulus devletlerin para üzerindeki egemenliğini aşındıracak başka bir şey daha ortaya çıkmıştır: dijital para. Literatürde dijital para kavramı yerine sanal para, kripto para gibi farklı kavramlar kullanılabilmektedir. Çalışmada ifade edilen dijital para birimleri ise merkez bankası tarafından çıkarılmamaktadır. Arkasında devlet gücü bulunmamaktadır. Dijital para birimleri devletsiz ve denetimsizdir. Devlet tarafından değil de özel kişiler tarafından çıkarılmaktadır. Bunlar devlet tarafından kontrol edilememektedir. Devlet tekeline meydan okumaktadır ve egemenliği tehdit etmektedir. Egemen, bu tehdit karşısında sessiz kalmamaktadır.

---