Türkiye Adalet Akademisi Dergisi
Yazarlar: Seyfettin KARA
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Anayasa değişikliği,Ivedilik,Teklif,Öncelik,Görüşülme yasağı,Karşılaştırmalı hukuk
Özet: Anayasalar devleti kuran toplum sözleşmeleridir. Anayasaların değiştirilmesi alelade kanunlar gibi kolay olmamalıdır. Bilakis anayasa değişiklik usulü alelade kanunlardan farklı ve zor olmalıdır. Nitekim 1924, 1961 ve 1982 Anayasalarında anayasa değişikliği tekliflerinin ivedilikle görüşülmesi yasağı öngörülmüştür. Söz konusu yasağın 1982 Anayasasındaki görünümü anayasa değişikliği teklifinin TBMM Genel Kurulunda iki defa görüşülmesi ve iki görüşme arasındaki süreninaz 48 olması şartıdır.Karşılaştırmalı hukuk bağlamında ABD, Almanya ve komşumuz Azerbaycan ile Yunanistan anayasalarında da anayasanın değiştirilmesi usulü alelade kanunlardan farklı olup ivedilikle görüşülme yasağına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Sadece iki görüşme arasında geçmesi gereken süre söz konusu ülke anayasalarında 48 saatten daha fazla öngörülmüştür. Anayasa değişikliği ivedilikle görüşülme yasağı getirilmesine rağmen tekliflerin TBMM'de öncelikle görüşülmesine ilişkin herhangi bir yasak söz konusu değildir. Zira anayasa değişikliği teklifleri ivedilikle görüşülememesine rağmen öncelikle görüşülebilir