Türkiye Adalet Akademisi Dergisi
Yazarlar: Nehare MECİT, Kemal MECİT
Konular:-
Anahtar Kelimeler:İfade özgürlüğü,Kamu görevlisi,Yargı mensubu,Tarafsızlık
Özet: İfade özgürlüğü, demokratik toplumun asli temellerinden olup, toplumun dinamik bir yapı kazanması, yeni tezlere ulaşması ve bireyin kendini gerçekleştirmesi için zorunludur. Anayasa ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi gereğince herkese tanınan bir hak olduğundan kamu görevlilerinin ve dolayısıyla yargı mensuplarının da bu haktan yararlanacağı konusunda herhangi bir şüphe bulunmamaktadır. Mevzuatımızda, özel olarak, kamu görevlilerinin ifade özgürlüğüne farklı sınırlama getiren fazla kural bulunmadığı söylenebilir. Bu nedenle kamu görevlilerinin özgürlüklerine yapılan müdahaleler, yazılı kurallar ve içtihat hukuku çerçevesinde diğer insanların özgürlüklerine yapılan müdahaleler temelinde ele alınmalıdır. Demokratik toplumlarda çoğulculuk ilkesi gereğince, nesnel ölçü ve nedenlere dayanarak ifade özgürlüğünün sınırlandırılabilmesi gerekir. Görev ve sorumluluk da yükleyen bu hakkın doğasından kaynaklanan ve Anayasa ile Sözleşmede formüle edilen birtakım sınırları vardır. Kamu görevlilerinin bu özgürlüğünün belirtilen sebeplerle sınırlanması doğaldır. Yine kamu görevlilerinin devlete karşı sadakat ve ağzı sıkı ketum davranma yükümlülükleri bulunduğundan, devlet sırrı bağlamında kamu görevlilerinin ifade özgürlüklerinin ihlal edilip edilmediğinin denetlenmesi sırasında, bu hususlarında göz önünde bulundurulması gerekir. Ayrıca ifade özgürlüğü İHAS’ın 10. maddesinin 2. fıkrası gereğince, yargı gücünün otoritesinin ve tarafsızlığının korunması meşru amacıyla da sınırlanabilir. Belirtilen husus yargı mensupları için aynı zamanda bir görev ve sorumluluktur. Dolayısıyla yargı mensuplarının ifade özgürlüklerini kullandığı durumlar, yargı gücünün otoritesi ve tarafsızlığına zarar verecek durumda ise aradaki dengenin yargı gücünün otoritesi ve tarafsızlığı yönünde ağır basması mümkün görülmektedir. Yargı mensuplarının siyasi ve özellikle partizanca açıklamaları, mesleki tarafsızlıklarını, bağımsızlıklarını veya yargı gücünün bağımsızlığını sorgulamaya açık hale getireceğinden bu tür açıklamalardan, davranışlardan ve sosyal paylaşımlardan özenle kaçınmaları gerektiğinin ileri sürülmesi mümkündür.