Türkiye Adalet Akademisi Dergisi
Yazarlar: Fatih KAPLANHAN, Hüseyin Çağrı BAŞER
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Hurda,Vergileme,Vergi Politikası,Danıştay
Özet: Ülkemizde hurdacılık faaliyeti ağırlıklı olarak küçük esnaf şeklinde nitelendirilebilecek sokak toplayıcıları ve bu toplayıcıların mallarını satın alan toptancılar aracılığıyla yürütülmektedir. Sokak toplayıcıları bu faaliyetlerinden düşük gelir elde etmekte olup, büyük kısmının vergi mükellefiyeti ve faal bir işyeri bulunmamaktadır.Hurda malın geri dönüşüm zincirinde önemli bir yer tutan sokak toplayıcılarının vergisel anlamda kayıt dışı sayılabilecek faaliyeti bu malları toplu halde istiflemek, sınıflandırmak ve tekrar ekonomiye kazandırmak gibi işlevleri olan hurda toptancılarının faaliyetlerini de kayıt dışına itmektedir. Zira hurda toptancıları sokak toplayıcılarından elde ettikleri hurda emtia alışlarını belgelemek zorundadırlar. Bir kısmı kayıt dışı faaliyet gösteren sokak toplayıcılarından alınamayan belge birçok vergisel uyuşmazlıkta görüldüğü üzere “piyasadan” temin edilmektedir. Sokak toplayıcıları adına tahakkuk eden gelir vergisi tevkifatı stopaj yönünden “verginin sorumlusu” olan ve vergi idaresine karşı sokak toplayıcıları ile birlikte müşterek, müteselsil sorumluluğu bulunan toptancıların kayıt dışına itilmesi beraberinde vergisel uyuşmazlıkları getirmektedir.Bu makalemizde spesifik olarak birçoğu kayıt dışı çalışan sokak toplayıcılarının elde ettikleri gelirlerin vergilendirilmesi aşamasında doğan gelir vergisi stopajına ilişkin sorunların mevzuat ve yargı kararları ışığında incelenmesi amaçlanmıştır