Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama
Yazarlar: Hatice SANCAR-TOKMAK, Berrin DOĞUSOY, Kiraz BİLGİÇ
Konular:-
DOI:10.17943/etku.639383
Anahtar Kelimeler:Kullanılabilirlik,Içerik analizi,Araştırma eğilimleri
Özet: Bu çalışmanın amacı, 2014 – 2019 (Kasım ayı) yılları (6 yıl 11 ay) arasında insan-bilgisayar alanı kapsamında kullanılabilirlik değerlendirmeleri üzerine Türkiye kökenli dergilerde yayımlanan araştırma makalelerinin incelenmesidir. Bu amaçla Dergi Park ve Google Akademik veri tabanlarında “insan- bilgisayar etkileşimi”, “kullanılabilirlik”, “Human-computer interaction” ve “usability” anahtar kelimeleri kullanılarak 2014-2019 yılları arasında yapılmış araştırmalar incelenmiştir. İncelenen 118 makale içinden teknolojinin bir alanın öğretiminde kullanımı veya bir teknolojinin genel değerlendirmesi üzerine olanlar (N=80) çıkarılmıştır. Kalan 38 makaleden 2 tanesi alan yazın taraması olduğu için incelemeden çıkarılmıştır. Kalan 36 araştırma makalesi ise Baran (2014) tarafından geliştirilen Makale Değerlendirme aracının uzman görüşüne göre uyarlanmış hali kullanılarak analiz edilmiştir. Değerlendirme aracı 9 ayrı kategoriden oluşmaktadır. Bunlar sırasıyla; araştırmacılar ve yıl, çalışma alanı, katılımcılar, araştırmanın türü, yöntemi, veri kaynakları, geçerlik-güvenirlik, kullanılabilirliği yapılan teknolojiler ve veri toplamak için kullanılan teknolojilerdir. Araştırmanın sonuçlarına göre, a) insan bilgisayar alanında kullanılabilirlik üzerine belirgin bir eğilim ortaya çıkmamıştır; b) yöntem ve geçerlik-güvenirlik açıklamaları çok az sayıda makalede belirtilmiştir; c) makalelerde yer alan katılımcı türleri, veri kaynakları ve kullanılabilirliği yapılan teknolojiler çeşitlilik göstermektedir; d) uygulama içeren yani kullanıcı testi yapılan çalışma sayısı 19 iken, veri toplamak için teknoloji kullanılan makale sayısı sadece 9’dir. Bu bulgular, kullanılabilirlik üzerine yapılan çalışmalardaki eğilimin yorumlanması ve problemli uygulamaların giderilmesi için önemlidir.