Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Birsen Feray BİÇGEL, Mehmet Ali KURT, Ümit YILDIRIM, Cüneyt GÜLER, Onur GÜVEN
Konular:Mühendislik
DOI:10.28948/ngumuh.932689
Anahtar Kelimeler:Yalıncak köyü (Hafik),Içme suyunda arsenik,Tüfit,Arsenopirit,Borarsenat
Özet: Bu çalışmanın amacı, Yalıncak köyü (Hafik, Sivas) eski içme suyu kaynağındaki yüksek arsenik (As) derişiminin (1512 µg/L) kökeninin araştırılmasıdır. Bu amaçla, içme suyu kaynağının beslenim alanında yüzeyleyen kayaçlardan 48 adet örnek alınmıştır. Kayaç örneklerinin ana oksit içerikleri XRF yöntemiyle, mineralojik bileşimleri polarizan mikroskop ve XRD yöntemleriyle, minerallerin As derişimleri ise SEM-EDS yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, sulardaki arseniğin kaynağının, piroksen ve plajiyoklaz mineralleri ile birlikte değişik köken ve boyuta sahip volkanik cam parçaları içeren tüfit birimi olduğu tespit edilmiştir. Kayaç örneklerindeki arsenik oksit (As2O3) derişimleri %0.01 ve %0.14 arasında değişmekte olup bazı minerallerde %14’e varan As mevcuttur. Çalışma sonucunda, bölgedeki yüzey ve yeraltı sularındaki arsenik kirliliğinin Sivas Havzası’ndaki Eosen yaşlı Bozbel formasyonu içindeki tüfitlerde bulunan FeAsS (arsenopirit) ve BAsO4 (borarsenat) minerallerinin çözünmesinden (su-kaya reaksiyonu yoluyla) kaynaklandığı belirlenmiştir.