Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Mahmut Suat DELIBALTA, Niğmet UZAL, Abdurrahman LERMİ
Konular:-
DOI:10.28948/ngumuh.239350
Anahtar Kelimeler:Kömür açık işletmeleri,Asit maddrenajı,Gölet suyu,Iyileştirme
Özet: Maden yataklarının aranması, üretimi ve zenginleştirilmesi süreçlerinde uygulanan işlemler; hava, toprak, su kaynaklarını, dolayısıyla çevreyi ve çevrede yaşayan canlıları etkilemektedir. Genel olarak kömür açık işletme madenciliğinin çevre üzerindeki olumsuz etkileri, yeraltı madenciliği ve cevher hazırlama çalışmalarına oranla çok daha fazladır. Kömür açık işletmeleri sonrası oluşan üretim çukurlarının dekapaj malzemesiyle doldurulmaması halinde, yüzey suları ve yeraltı su seviyesinin yükselmesi ile küçük veya büyük göletler oluşmaktadır. Düşük pH değeri (asidik karakteristik) ve yüksek metal konsantrasyonu (Al, Ca, Mn, Fe, Cu, Zn, Pb) içeren bu göletlerde, baskın halde bulunabilen sülfürlü mineraller ve atık malzemelerönemli çevresel sorunlardan birini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, TKİ–GLİ Ilgın linyit işletmeleri 5 farklı gölette su karakterizasyonu izlemeleri yapılarak; ortalama pH 6,49-7,81, bulanıklık (NTU) 0,12-63,6, sülfat içeriği 0,05-2,67 mg SO4/L, kimyasal oksijen ihtiyacı 4-136 mg O2/L, elektriksel iletkenlik 285 µS/cm-4,68 mS/cm değerleri ve 1839 ppb Mn, 9777 ppb Fe ileyüksek ağır metal içerikleri tespit edilmiştir. Saha örneklerine ilişkin analizler üç aylık periyotlarla takip edilmiştir. Belirlenen sonuçlar ilgili yasal yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilmiştir.