Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Sedat SOYBAY, İsmail KOYUNCU
Konular:Çevre Mühendisliği
DOI:10.28948/ngumuh.341128
Anahtar Kelimeler:Membran biyoreaktörler,Tıkanıklık,Endüstriyel atıksu,Işletme optimizasyonu,Alternatif temizleme metotları
Özet: Bu araştırmanın amacı, karışık endüstriyel atıksu arıtımında membran biyoreaktörlerdeki (MBR) optimum işletme parametrelerinin pilot ölçekte belirlenmesidir. Çalışma kapsamında Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB) Evsel ve Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisine (AAT) pilot tesis kurulmuş ve işletilmiştir. Kurulan tesiste; aktif çamur askıda katı madde konsantrasyonu (MLSS), çalışma süresi ve poli alüminyum klorür (PAK) ilavesinin akı üzerindeki etkisi pilot ölçekte incelenmiş, aynı zamanda alternatif membran temizleme stratejileri denenerek, bu yeni metotların geleneksel temizleme sistemi olan hava kabarcığı ile temizleme sistemiyle karşılaştırması yapılmıştır. Kurulan pilot tesiste; hava kabarcığı, ses dalgası, titreşim ve kimyasal yıkama yöntemi ile temizleme sistemleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu sistemlerin birden fazlası aynı anda denenerek, ses dalgası, titreşim ve hava kabarcığı, titreşim ve kimyasal yıkamanın birlikte olduğu kombine sistemler de denenmiştir. Bütün sistemlerde, düz plaka tip MBR membranı kullanılmıştır. Ultrasonik temizleme verimi ses yansıtan yüzeylerde (seramik, metal gibi) daha yüksek olduğundan ve ses dalgası 28 kHz frekansta membran modülüne zarar verdiğinden çalışmanın iki aylık kısmında polimerik membran modülü yerine seramik membran modülü yerleştirilip denenmiştir. Sonuç olarak, MLSS konsantrasyonun 12000 mg/L’de tutulmasının akı üzerinde daha iyi sonuçlar verdiği görülmüştür. Filtrasyon/bekletme süresi açısından ise 15 dakika filtrasyon 5 dakika bekletme süresinin daha etkili olduğu görülmüştür. Karışık endüstriyel atıksu olduğu için biyoreaktörde köpük oluşumu görülmüş ve PAK ilavesi ile hem köpük oluşumu engellenmiş hem de akıda iyileşmeler sağlanmıştır. Ayrıca membranlardaki tıkanıklık problemindeetkili temizleme yönteminin hava kabarcığı, titreşim ve kimyasal yıkamanın birlikte kullanıldığı kombine sistem olduğu da kanıtlanmıştır.