Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Murat ÇİFLİKLİ, Mehmet ŞENER
Konular:Mühendislik, Ortak Disiplinler
DOI:10.28948/ngumuh.386740
Anahtar Kelimeler:Üriner sistem taşları,Böbrek taşı,Mineraloji,XRD,SEM-EDX
Özet: Böbrek taşları, böbrekten mesaneye kadar uzanan ve üriner sistem olarak adlandırılan kısımda farklı bölgelerde oluşmaktadır. Üriner sistem içerisinde oluşan taşların (böbrek taşları) analizinde farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler içerisindeçok kullanılan ve tercih edilen X-ışını difraksiyon (XRD) yöntemidir. Bu yöntemle üriner sistem taşlarının mineralojik tanımlaması yapılmaktadır. Böbrek taşlarının oluşumunda birçok sebep bulunmaktadır. İlk sırada beslenme alışkanlıkları yer almaktadır. Bununla birlikte iklim, diyet, vücudun pH dengesi, tüketilen suyun kimyası ve insanoğlunun yaşam alanlarında ki mevcut jeolojik yapının kimyası önemlidir. Böbrek taşı veya üriner taşlar diye adlandırılan ve insan vücudunda tıbben bir rahatsızlık olarak tanımlanan üriner taşlar, tıpta "nephrolithiasis" ya da, "urolithiasis" olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışma Niğde ve yöresinde yaşayan hastalardan alınan üriner taşlarının XRD ve SEM-EDX yöntemleriyle yapılan analizlerinin mineralojik olarak değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Yapılan analizlerde sırasıyla Vevellit, Calcium-Oxalat, Urusit, Vedellit, Carbonat-apatit, Sutrivit, Vitlokit ve Apatit mineralleri belirlenmiştir. Vevellit ve vedellit mineralleri genellikle monoklinik sistemde kristalleşmiş olup farklı şekillerde gözlenmektedir. Urusit mineralide monoklinik sistemde kristalleşmiş radial, eşit fibular ve pirizmatik şekillerde gözlenmektedir.