Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi

Yazarlar: Mehmet OKAN, Kürşad YILMAZ

Konular:Eğitim, Bilimsel Disiplinler

Anahtar Kelimeler:Psikolojik güçlendirme,Tükenmişlik

Özet: Bu çalışmada kamu okullarında psikolojik güçlendirme ile öğretmenlerin tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca katılımcıların psikolojik güçlendirme ve tükenmişlik ile ilgili görüşlerinin cinsiyet, kıdem, branş, okul türü ve okuldaki öğretmen sayısına göre değişip değişmediği de araştırılmıştır. Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örnekleminde, Kütahya il merkezinde görev yapan ve oransız küme örnekleme tekniği ile belirlenmiş olan 340 öğretmen bulunmaktadır. Araştırmanın verileri Psikolojik Güçlendirme Ölçeği (Spreitzer, 1995) ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (Maslach ve Jackson, 1981) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler; t-testi, ANOVA ve Pearson Çarpım Moment Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, katılımcılar kamu okullarında psikolojik güçlendirme ile ilgili olarak olumlu bir görüşe sahiptir. Katılımcıların birey merkezli güçlendirme; ilişkisel güçlendirme ve psikolojik güçlendirme ile ilgili görüşleri cinsiyete, kıdeme, branşa, okul türüne ve okuldaki öğretmen sayısına göre değişmemektedir. Katılımcılar düşük düzeylerde tükenmişlik hissetmektedir. Katılımcıların duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık hissi boyutlarındaki görüşleri cinsiyete; kişisel başarısızlık hissi boyutundaki görüşleri kıdeme; duygusal tükenme; duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık hissi boyutlarındaki görüşleri branşa ve okul türüne; duyarsızlaşma boyutundaki görüşleri okuldaki öğretmen sayısına göre değişmektedir. Katılımcıların, birey merkezli güçlendirme ile ilgili görüşleri ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile ilgili görüşleri arasında düşük düzeyde ve ters yönde, kişisel başarısızlık hissi ile ilgili görüşleri arasında ise orta düzeyde ve aynı yönde ilişkiler vardır. Katılımcıların ilişkisel güçlendirme ile ilgili görüşleri ile duygusal tükenme arasında düşük düzeyde ve ters yönde, kişisel başarısızlık hissi ile ilgili görüşleri arasında ise düşük düzeyde ve aynı yönde ilişkiler vardır. Katılımcıların psikolojik güçlendirme ile ilgili görüşleri ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile ilgili görüşleri arasında düşük düzeyde ve ters yönde, kişisel başarısızlık hissi ile ilgili görüşleri arasında ise orta düzeyde ve aynı yönde ilişkiler vardır. Buna göre katılımcıların psikolojik güçlendirme ve alt boyutları ile ilgili olumlu görüşleri arttıkça tükenmişlik düzeylerinde azalma olmaktadır. 

---