Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi

Yazarlar: Cihan UYSAL, Mustafa Mutlu UYSAL, Murat UYSAL

Konular:Mühendislik

Anahtar Kelimeler:Afyonkarahisar,CBS,Kentsel Modelleme,Simülasyon,Sleuth Model,Uzaktan Algılama

Özet: Dünya nüfusunun hızla artması ve doğal kaynaklar üzerinde yanlış arazi kullanımları küresel bir problem haline gelmiştir. Ülkelerin ekonomik büyümelerinin temeli, doğal kaynaklarının kullanımı ile doğrudan ilgilidir ve doğal kaynaklar dinamik özelliktedirler, bu yüzden sürekli izlenilmeleri gerekmektedir. Geçmişe dönük veriler kullanılarak yapılan analizlerin yanı sıra kentlerin gelecekteki büyümelerini çevresel şartlara göre yönlendirebilmek ve kontrol altına alabilmek kentlerin geleceği açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı; hücresel bir özişleme yaklaşımı olan piksel tabanlı SLEUTH modeli ile Afyonkarahisar kentsel gelişiminin 2030 yılına kadarki simülasyonunu gerçekleştirmektir. Bu amaçla iki farklı büyüme senaryosu geliştirilmiştir: Her iki senaryo için de 2012 yılından başlayan 2030 yılında sonlanan simülasyon üretilmiştir. Birinci senaryoda, çevresel açıdan önemli alanlara yönelik yüksek koruma sağlanmazken ikinci senaryoda tarım, orman ve mera gibi alanlar koruma altına alınmıştır. Ayrıca simülasyon sonuçları, 2019 yılına ait Landsat görüntüsünden elde edilmiş kontrollü sınıflandırma sonucuyla karşılaştırılmıştır. Sonuçlar karşılaştırıldığında simülasyon sonuçlarının büyük ölçüde gerçeğe yakın değerler oluşturduğu göze çarpmaktadır. Çalışmanın genel sonucu olarak, mevcut büyüme senaryosu ile kent gelişimi 2011’den 2030’a kadar 3115 hektar artacağı, bu artış ile doğal alanların 2300 ha’nın yok olacağı görülmektedir. Kontrollü büyüme senaryosu ile 2000 ha doğal alanın kentleşmeden korunabileceği, şehrin sosyal ve ekonomik yönden öneme sahip doğal kaynaklar üzerinde yanlış arazi kullanımlarının önüne geçilebileceği sonucuna varılmıştır.

---