Simetrik İletişim Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Mustafa ÇÖLLÜOĞLU"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Hakikat Ötesi,Yeni Medya,Değişen Habercilik,Doğrulama Platformları,Teyit-Doğrula.
Özet: Hakiki olanla olmayan arasındaki farkın kaybolmaya başladığı bugünlerde, tartışılan kavramlardan biri de hakikat ötesidir (post truth). İçinde yaşadığımız çağ da kimilerine göre hakikat ötesi çağdır. Her tür haber, bilgi ve verinin sosyal medya etkisiyle çok hızlı bir şekilde yayılabildiği bugünlerde dezenformasyon, misenformasyon ve hakikat ötesi kavramları nesnel gerçekliğin kavranmasının önünde önemli birer engel olarak durmaktadır. Tam bu noktada İnternet tabanlı medya dolayısıyla sosyal medya mecralarında çıkan haberlerin doğruluğu ya da doğrulanabilirliği önem kazanmaktadır. Türkiye’de 2009 yılı itibariyle kurulmaya başlayan doğruluk platformları, İnternette dolaşan haberlerin/bilgilerin doğruluğunun araştırılabileceği önemli yapılardandır. Çalışmada pandemi döneminde Türkiye’de Koronavirüsle ilgili çıkan haberler teyit.org ve dogrula.org siteleri üzerinden incelemeye alınmış ve gerçeklikleri ortaya konulmuştur. Doğrulama platformları üzerinden elde edilen sayısal veriler nicel içerik analizi yönetimiyle incelenmiştir. Bunun sonucunda yapılan haberlerin ve yayılan bilgilerin kritik olduğu kriz döneminde, sosyal medya mecraları üzerinden yayılan haberlerin neredeyse tamamına yakınının gerçeği yansıtmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucu çalışmanın hipotezinde ortaya konulan sosyal medya kaynaklı haberlerin herhangi bir denetime tabi tutulmadan yayılıyor olması, bu mecralarda dolaşan haberlerin teyide muhtaç haberler kategorisinde değerlendirilmesi düşüncesini destekler niteliktedir. Günümüzde yeni medya mecraları ile yayılan haberlerin gerçekliklerinin tartışma konusu olması bu çalışmanın ortaya çıkmasına vesile olmuştur.