Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Yazarlar: ["Nuretttin AKCAN"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Dinler Tarihi,Geçiş Ritüeli,Doğum,Dini Sembol,İnziva,Ritüel Kirlilik ve Arınma
Özet: Ritüel kirlilik ve arınmaya yönelik inanç ve uygulamalar her toplumda bulunmakta olup büyük çeşitlilik gösterirler. Öyle ki bazı toplumlarda neredeyse hayatın tüm yönleri bu kavramlarla çevrilidir. Diğer yandan dinler, ritüel kirliliği tam olarak neyin oluşturduğu ve hangi ritüel önlemlerin saflığı geri getirebileceği konusunda farklılık gösterse de, gözlemlenebilir bir gerçeklik olarak çoğu ritüel arınma doğum, evlilik ve ölüm gibi geçiş dönemleri etrafında şekillenmiştir. Nitekim kültürler insan hayatının bu kritik dönemlerinde onların kaderini kontrol eden tabiatüstü güçlerin etkili olduğunu ve bu güçlerin rahatsız edilmesi sonucu doğal düzenin bozularak kozmik düzenden “kaosa” ya da yaşanılan dünyadan bir başka “bilinmeyen dünyaya” geçişin olduğunu varsaymışlardır. Bir yaşam krizi olarak görülen sosyal statü biçimlerinin değiştiği yerde aynı zamanda ritüel kirlilik baş gösterir ve bu durumda ritüel arınmayı zorunlu kılar. Bu anlayışa paralel olarak geçiş dönemlerinin ilki olan doğum hadisesi, en arketip dinden günümüz evrensel dinlerine kadar müşterek “ritüel kirlilik” nedeni olarak görülmüş doğum sonrası gündeme gelen “ritüel arınma” düşüncesi ise anne ve bebeği için benzer bir arınma sürecini ortaya çıkarmıştır. Bu süreç “toplumdan belirli bir süre uzaklaştırılmaları”, “su, ateş ve toprak vasıtasıyla arındırılmaları”, “ritüel kirlenmişlikten arındıktan sonra topluma tekrar kabulleriyle” tamamlanır.