Anayasa Yargısı
Yazarlar: ["Fatih TORUN"]
Konular:-
DOI:10.55792/anayasayargisi.1326966
Anahtar Kelimeler:Tax criminal law,Tax misdemeanor,Tax crime,Right to a fair trial,Ne bis in idem principle
Özet: Türk vergi ceza hukuku hükümleri gözönüne alındığında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun öngördüğü yaptırım sistemi, bazen bir kişinin işlenen tek bir fiilden dolayı birden fazla yaptırımla karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır. Bu durum, 213 sayılı Kanun’da yer alan düzenlemelerin aynı fiilden dolayı iki kez yargılanmama ve cezalandırılmama hakkı olarak tanımlanabilecek ne bis in idem ilkesini ihlal edip etmediği sorusunu gündeme getirmektedir. Bu çalışmanın amacı, 213 sayılı Kanun'un öngördüğü yaptırım sisteminin ne bis in idem ilkesini ihlal edip etmediğini, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi kararlarında benimsenen kriterler çerçevesinde değerlendirmektir. İlk bakışta 213 sayılı Kanun'un öngördüğü yaptırım sisteminin ne bis in idem ilkesinin ihlali sonucunu doğurabilecek düzenlemeler içerdiği düşünülebilir. Bununla birlikte, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, son kararlarında, yaptırım uygulayan devletin, ne bis in idem ilkesini ihlal etmediği sonucuna varmak için, birden fazla yargılamanın özde ve zaman içinde yeterince yakın bağlantılı olduğunu ikna edici bir şekilde göstermesi gerektiği görüşündedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin geliştirdiği bu kriterlerden E:2019/4, K:2021/78, 4/11/2021 sayılı kararında yararlandığını da belirtmek gerekir. Sonuçta, bu içtihatlar bağlamında değerlendirildiğinde, 213 sayılı Kanun'da öngörülen yaptırım sisteminin, birden fazla yargılamanın içerik ve zaman açısından yeterince yakından ilişkili olduğunun kabulü için gerekli koşulları da sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.