ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
Yazarlar: ["Zehra YAYLA ENFİYECİ", "Alanur ÇAVLİN"]
Konular:-
DOI:10.35232/estudamhsd.1165384
Anahtar Kelimeler:Ölüm nedenleri,Bulaşıcı hastalıklar,Markov zinciri,Ölümdeki mod yaş,Türkiye
Özet: Ölüm nedeni istatistikleri, halk sağlığı için çok önemli araçlardır, ancak Türkiye ölüm nedenleri ve eğilimlerine ilişkin yapılan çalışmalarda geride kalmaktadır. Bu çalışma, bulaşıcı hastalıklardaki (BH’lerdeki) artışa özel bir vurgu yaparak, 2013-2019 döneminde Türkiye'deki ölüm nedenlerini ve eğilimlerini değerlendirmektedir. Çalışma, ulusal nüfus ve ölüm nedeni kayıt sistemlerine dayalı temsili araştırma tasarımına sahiptir. Uluslararası Hastalık Sınıflandırması Onuncu Revizyon (UHS-10) kodlarına sahip tüm ölüm nedenleri gruplandırılmış ve çöp kodlar belirlenerek ölüm nedenleri içinde yeniden dağıtılmıştır. BH yükündeki artışın cinsiyete ve yaşa göre nasıl değiştiğini anlamak için ayrık Markov zinciri modellemesi kullanılmış ve en fazla ölümün meydana geldiği yaş, üç ana ölüm nedenine göre yaşa özel ölüm oranları, ölüm olasılıkları ve kaybedilen yaşam yılları hesaplanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, erkek nüfusta en fazla ölümün meydana geldiği yaş daha ileri yaşlara kaymış; her iki cinsiyette de 2013-2019 yılları arasında- COVID-19 pandemisinin başlamasından hemen önce- solunum yolu enfeksiyon hastalıkları ile diğer bulaşıcı ve parazit hastalıkların payı hızla artmıştır. Genel olarak, sonuçlarımız her iki cinsiyet için de BH yükünün arttığını ve yaşlı erkek nüfusunun en çok etkilenen grup arasında olduğunu göstermektedir. Bulaşıcı olmayan hastalıklar hala önde gelen ölüm nedenleri olduğundan, artan BH oranları sağlık sistemi üzerinde fazladan bir yük oluşturabilir.