Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Zehra SORAN", "Başak ÖNEY"]
Konular:-
DOI:10.51536/tusbad.1116703
Anahtar Kelimeler:Açlık,Kalorik kısıtlaması,Obezite,Sağlık
Özet: Obezite, dünyada morbidite-mortalite riski yüksek hastalıklara büyük oranda zemin hazırlayan salgın bir hastalıktır. Obezitenin tıbbi beslenme tedavisinde farklı diyet yaklaşımlarından biri olan aralıklı oruç uygulamaları son yıllarda artmıştır. Aralıklı oruç 12 saat ile birkaç gün arasında değişen zaman aralıklarında oruç tutarak enerji alımını tamamen sıfırlama veya sınırlandırmayla karakterize olan beslenme biçimini tanımlar. Enerji kısıtlama diyetlerine alternatif, öne sürülen aralıklı oruç diyetlerinde serbest günlerde ad libitum (kısıtlama olmaksızın) besin tüketilmektedir. Aralıklı oruç modelleri alternatif gün aralıklı oruç, düzenlenmiş aralıklı oruç 5:2 yöntemi ve zaman kısıtlı beslenme 16/8 yöntemi olmak üzere 3 ana başlıkta sınıflanmaktadır. Yapılan birçok çalışmada aralıklı orucun klasik kalori kısıtlama diyetleriyle benzer oranda ağırlık kaybı sağladığı bulunmuştur. Çoğu çalışma kısa vadede yürütülen çalışmalar olmakla beraber uzun vadede etkilerini inceleyen çalışmalar sınırlıdır. Aralıklı orucun aynı zamanda LDL kolesterol, toplam kolesterol, trigliserit ve kan basıncı üzerinde azaltıcı etkileri olduğuna dair bilimsel veriler de mevcuttur. Ancak aralıklı orucun yararlı fizyolojik etkilerinin ağırlık kaybına bağlı olarak mı yoksa uzun süreli açlıktan mı kaynaklandığı netleştirilmemiştir. Aralıklı orucun obezite ve insan metabolizmasıyla ilgili yapılan çalışmaları yetersizdir. Obezitenin beslenme tedavisinde öğün saatinin yanı sıra içeriği de önemlidir. Genel olarak düşük posa, yüksek karbonhidrat ve yağ içeren besinleri sınırlandırarak hazırlanan kişiye uygun diyet programları kanıta dayalı verilerle desteklenmiş en doğru yöntemdir.