İlahiyat
Yazarlar: ["Yasin ÇÖLLÜ"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Tecvid,Hasan b. Muhammed,Şerh-i Cedid-i Karabaş,Karabaş Tecvidi,Kıraat,Qiraat,Tajweed,Sharh-i Jadeed-i Karabas,Tajweed of Karabas
Özet: Kur’ân-ı Kerîm lafzıyla ve manasıyla mûciz bir kitaptır. Her ne kadar manasının yanı sıra Hz. Peygamber’in öğrettiği şekilde lafzının doğru telaffuz edilmesi de büyük önem arz etmektedir. Allah Teâlâ, Kur’ân’ı tecvîd ile indirmiş, Hz. Peygamber de tecvîd ile okumuş ve ashâbına bu şekilde öğretmiştir. Bu bağlamda İslâm toplumları Kur’ân öğrenimine büyük önem göstermiş bu konuda kıymetli eserler yazılmıştır. Kur’ân öğrenimi bu şekilde Hz. Peygamber zamanından bugüne kadar devam etmiştir. Bu eğitimler başlarda sözlü olarak yapılmış sonraları ise tecvîd alanında yazılan kitaplarla birlikte sürdürülmüştür. Ubeydullah el-Hâkanî (ö. 325/967) ve Mekkî b. Ebî Tâlib (ö. 437/1045) ile başlayan tecvîd telif süreci Kâsım b. Fîrruh eş-Şâtibî (ö. 590/1194) ve İbrahim b. Halil el-Ca‘berî (ö. 732/1332) ile ivme kazanmış, İbnü’l-Cezerî (ö. 833/1429) zamanında daha üst seviyeye çıkarak altın çağını yaşamıştır. Bu alanla alakalı eser verenlerden biri de Osmanlı Devleti’nde yaşamış Hasan b. Muhammed’dir (ö. 1136/1724). Onun Şerh-i Cedîd-i Karabaş adlı telifi Osmanlıca olarak kaleme alınmış yetmiş dokuz varaktan oluşan hacimli bir eserdir. Geçmişten günümüze okutulmakta olan Abdurrahman Karabaşî’nin (ö. 904/1498) yazmış olduğu Karabaş Tecvîdi üzerine yazılan ve şerh niteliği taşıyan bu risâle tecvîd konularının daha iyi anlaşılması adına kıymetli bir eserdir. Hasan Efendi, Karabaş Tecvîdi’nin kısa ve öz olduğunu belirterek daha iyi anlaşılması için bu çalışmayı yaptığını ve telifinde Hafs’ın rivâyetine göre konuları açıklayacağını ifade etmiştir. Bu makalede öncelikle Hasan b. Muhammed’in hayatına yer verilecek, sonrasında Şerh-i Cedîd-i Karabaş isimli eserinin mukaddime bölümü ile şerh bölümündeki med, idgâm, gunne, izhâr, kalkale, sekte, lafzatullah, hükmü’r-râ, iklâb ve ihfâ konuları incelenecektir.