Göç Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["İlhan Oğuz AKDEMİR", "Emrah TÜRKOĞLU"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Coğrafya,Balkanlar,Mekân,Göç,Zorunlu göç,Göçmen,Güney Marmara.
Özet: Göç; İnsanın coğrafi ortamını değiştirmesidir, ancak mekânın değişmesi insanın önceki yaşam tarzını bırakması olarak görülmemelidir. Göç bir kopuş değildir. İnsan göç ederken dili, kimliği, kültürü de beraber göç eder. Yeni ortamda, yeni yaşam tarzı, mutlaka göç eden kültür ve dilden izler taşır. Zorla yerinden edilmişliklerde (siyasi baskılar, savaşlar, afetler vs.) insan her şeyini geride bıraktığını düşünür, fakat “kültür bavulu” daima yanındadır. Kültür bavulu, Anadolu ve Trakya’da “Allokton Balkan yerleşim birimleri” meydana getirmiştir. Balkanlar ve Kafkasya bölgelerinden, savaşlar ve siyasi baskılar sonucunda binlerce insan topraklarını terk ederek Anadolu’ya yerleşmişlerdir. Anadolu’ya gelen göçmenler için iskân yeri olarak tercih edilen yerlerin başında Güney Marmara Bölümü gelmektedir. Bu zorunlu göç, nüfusun mekâna yeniden dağılımı ve mekânın şekillenmesinde belirleyici rol oynamaktadır. Zorunlu göçler ile birlikte oluşan kitlesel nüfus hareketleri sonucunda göçün sadece nüfusu, sosyo-ekonomik, kültürel ve siyasi yapıları değil aynı zamanda mekânları da dönüştürmesinde de rol oynamaktadır. Kentlerde oluşan göçmen mahalleri göçün mekân üzerindeki etkisine ve mekânı dönüştürmesine örnek teşkil etmektedir. Bu araştırmada göçmen yerleşmelerinin, kırsal kesimde geleneksel Anadolu köy dokusundan, kentlerde ise mahalle dokusundan kolaylıkla ayırt edilebilmesi, mekânsal olarak arazinin, meskenlerin ve kültürel yapının dönüşümü ele alınmıştır. Bu amaçla Güney Marmara bölümünde, Balkanlar ve Kafkasya’dan gelen göç akınlarının mekânın dönüşümüne etkisini analiz edebilmek için göçmenlerin yoğun olarak yaşadıkları kentsel ve kırsal mekânlarda yarı yapılandırılmış görüşme teknikleri kullanılarak saha araştırması yapılmıştır. Saha araştırmasından elde edilen bulgular ise nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir.