Batman Akademi Dergisi
Yazarlar: ["Ahmet AZ"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Tasavvuf,Tarikat,Nakşbendiyye-Hâlidiyye,Hazneviyye,Ma’sûm el-Haznevî
Özet: Bu çalışma 1915-1958 yılları arasında yaşamış olan Ma‘sûm el-Haznevî’nin (öl. 1377/1958) hayatı, ilmî ve tasavvufî kişiliği hakkındadır. Hazneviyye dergâhı, esasında Nakşibendî-Hâlidîliğin bir koludur. Ma‘sûm el-Haznevî temeli Ahmed el-Haznevî tarafından atılan Hazneviyye dergâhının ikinci şeyhidir. Suriye’nin Fransız mandası olduğu dönemde, gerek ilmî, gerekse tasavvufî faaliyetleriyle bölgede önemli hizmetler ifa eden Ma‘sûm el-Haznevî, ülkenin içinden geçtiği zor zamanlarda toplumun dinî ve ictimaî hayatında derin izler bırakmış şahsiyetlerden biridir. Ma‘sûm el-Haznevî, Osmanlı’nın, I. Dünya Savaşının ardından Arap topraklarından tamamen çekilmek zorunda bırakıldığı bir dönemde yaşamıştır. Bu dönemde Suriye Paris yönetimine bırakılmış, bu sebeple de bölgede, özellikle de fakir halkın yaşadığı Cezîre bölgesinde ulemânın birçoğu ya katledilmiş ya da yurdundan sürgün edilmişti. İlmî ve kültürel faaliyetlerin neredeyse durma noktasına geldiği böyle zorlu bir coğrafyada ve son derece kısıtlı imkânlar altında hizmet yürütmeye çalışan Ma‘sûm el-Haznevî, kendine has terbiye metodu ve eğitimci kişiliğiyle hem bölge halkının dinî eğitimine katkıda bulunmuş hem de birçok önemli şahsiyetin yetişmesine öncülük etmiştir.