Şırnak Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi
Yazarlar: ["Ayşe Özge DEMİR"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Çevre,Norduz keçisi,Hava olayları
Özet: Bu çalışma, sesli ve sessiz hava olaylarının meydana geldiği günlerde yarı-entansif koşullarda geleneksel olarak yetiştirilen Norduz keçilerinin doğum sıklığı ve ilgili hava verilerinin önemini ortaya koymak amacıyla planlanmıştır. Bu amaçla, Türkiye'nin Doğusunda yer alan Van ilinde aynı koordinatta (38° 34' 8.634" N, 43° 15' 53.283" E) ve rakımda (1656 m) bulunan 11 komşu çiftlikte yetiştirilen toplam 139 Norduz keçiden veri elde edildi. Keçi yaşı (AG), keçi boynuz uzunluğu (HG), keçi kulak uzunluğu (EG), oğlak cinsiyeti (SK), doğum tipi (TB), doğum tarihi (DB) ve doğum zamanı (BT) verileri, 16 Şubat - 7 Nisan 2016 tarihleri arasındaki doğum sezonunda 24 saat içinde 2 kez toplanmıştır. Öte yandan, doğum tarihinden itibaren Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün 2 tip hava durum raporu toplandı. 1. rapora göre bu tarih aralığında 9 farklı hava olayı gözlenmiştir: %26,667 az bulut (FC) %23.333 çok bulutlu (VC) %13.333 karla karışık yağmur(RMS) ve güneşli (GÜNEŞ) %6.667 bulutlu (C), parçalı bulutlu (PC) ve şiddetli yağmurlu (HR) %3.333 yağmurlu (R) ve karlı (SNW). Bu verilerden ilki ışığında, bu çalışmada gözlemlenen hava olayları duyulabilir (RMS, HR, R, SNW) ve duyulamaz (FC, VC, SUN, C, PC) hava olayları olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, en yüksek doğum sayısı (n = 29) 52 günlük doğum takviminin 7. gününde RMS havasında gerçekleşti. Ve bu doğumların 5'i ikizdi. Buradan duyulabilir ve duyulamayan hava olaylarının keçilerin doğum performansı üzerindeki etkileri yorumlanmaya çalışıldı. Öte yandan 2. raporda, 7 farklı hava tahmini (gündüz (DT 6.57 ± 0.18 °C), gece (NT -0.29 ± 0.24 °C), hissedilen (ST -0.28 ± 0.14 °C), nem (H 17.59 ± 0.0.00 g/kg), görüş mesafesi (SD 10,60 ± 0,28 km), basınç (P 16,04 ± 0,22 Nm-2) ve çiy noktası (DP 0,72 ± 0,14 °C) verileri aynı kaynaktan elde edilmiş ve sunulmuştur.