ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi

Yazarlar: Zeynep DEMİRTAŞ, Gökçe DAĞTEKİN, Ramazan SAĞLAN, Melike ALAİYE, Muhammed Fatih ÖNSÜZ, Burhanettin IŞIKLI, Fatma Sultan KILIÇ, Selma METİNTAŞ

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Akılcı ilaç kullanımı,Bilgi düzeyi,Ölçek geliştirme

Özet: Erişkinlerin akılcı ilaç kullanımı bilgisini değerlendiren bir ölçek geliştirmek ve bu ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini sağlamaktır. Her madde için madde ayırıcılık gücü indeksi ve güçlük indeksi hesaplandı.Yapı geçerliliğini belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi kullanıldı. Güvenilirliğini belirlemek için, Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplandı. İlacı doktorun önerdiği şekil, miktar ve sürede kullanma uygun akılcı ilaç kullanımı olarak tanımlandı. Testin gecerliliğinin belirlenmesinde, uygun akılcı ilaç kullanım davranışı gösterenlerde ölçekten alınacak puanın daha yüksek olacağı öngörüsünde bulundu. Elde edilen veriler, IBM SPSS (versiyon 15.0) ile değerlendirildi. Ölçek maddelerinin, madde ayırıcılık gücü indeksi 0.20 ile 0.64, güçlük indeksi ise %50–%90 arasında değişmekteydi. Faktör analizinde Kaiser-Meyer Olkin:0.836, Barlett’s test sonucunda p<0.001 idi. Maddelerin toplam korelasyon değerleri %20-51 arasında değişmekteydi. Cronbach’s alpha katsayısı 0.789’du. Geçerliliğin test edilmesinde kullanılan yöntem sonucunda akılcı ilaç kullananların anketten aldıkları puan, kullanmayanlara göre daha yüksek bulundu(p<0.001).Çalışma grubunun ölçekten aldıkları puanlar, 30 yaş altında olanlarda, kadınlarda, öğrenim durumu lise ve üzeri olanlarda, aile gelir durumu iyi olanlarda, yaşadığı yerin sağlık kuruluşuna uzaklığı 1 km ve altında olanlarda, düzenli olarak kullandığı ilaç olmayanlarda daha yüksekti. Ölçek, Türkiye’de akılcı ilaç kullanımı bilgi düzeyini belirlemede kullanılacak, geçerlilik ve güvenilirliği yapılmış ilk ölçek olma özelliği taşımaktadır.

---