Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi
Yazarlar: ["SEDA NUR ATASOY"]
Konular:-
DOI:10.29228/iletisimvesanat.64202
Anahtar Kelimeler:Işınlar,Tadanori Yokoo,Seymour Chwast,Shigeo Fukuda,Art Deco,Optik Sanat.
Özet:
Grafik tasarımda optik bir fenomen olan ışınlar, bazen ikonografik bir sembol olarak dini karakterlerin etrafında ışımakta, bazen de bir nesneyi çevreleyerek o nesnenin önemini vurgulayan -albüm kapakları, dergi kapakları, illüstrasyonlar, afiş ve logo tasarımları gibi- birçok tasarım ögesinin arka planında grafiksel bir yorum olarak kullanılmaktadır. Araştırma, grafik tasarım ürünlerinde farklı kullanım amaçları olan ışınların, örnekler dahilinde önemini ortaya çıkarmak ve onların grafik ürünlere ne amaçla eklendiğine / hangi kavramları ifade ettiğine ve nasıl kullanıldıklarına dair kavramsal bir zemin oluşturmayı amaçlamaktadır.
Bu araştırmanın paradigmasında teorik araştırma; veri analizinde ise nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Yöntem olarak da araştırmada, nitel veri toplama tekniklerinden olan doküman analizi tekniği benimsenmiştir. Yorumlayıcı yaklaşımla anlamlandırılan olgularda, ışınların vermek istediği mesajlara ve etkilere odaklanılmıştır. Araştırmada verilen örneklemelerde ise konu ile ilgili taranan ve içeriğe uygun olduğu düşünülen örnekler, random örnekleme ile sanal ortamdan seçilmiştir. Ele alınan problematik, geçmişten günümüze ışınların, neden grafik tasarımın vazgeçilmez bir ögesi/düzenlemesi olduğunu ve neden sembolleştiğinin irdelenmesi olarak belirtilebilir.
Araştırma, alanyazındaki kavramsal eksikliği gidermesi ve tasarımda sıkça kullanılan ışınlara yüklenilen anlamların belirlenip, kavramın anlam sınırlarının çizilmesi bakımından önemlidir.
Araştırma kapsamında elde edilen sonuçlara göre, ışınların tek bir olumsuz etki dışında -Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombasının patlamasını anımsatması- diğer tüm etkilerinin olumlu, destekleyici ve vurgulayıcı olduğu; izleyicinin vizyonunda algısal değişiklikler yarattığı, grafik bir yorum olarak da tasarımın eskimeyen önemli optik fenomenlerinden biri olduğu, aynı zamanda kullanıldıkları grafik ürüne modernite ve heyecan kattıkları tespit edilmiştir.
Araştırmanın, tasarımcılara grafik ürünlerde ışın kullanımının, görsel algı üzerindeki etkileri hususunda ve bu kapsamda eserler üretmiş en önemli grafik tasarımcılarını tanıtması bağlamında yön vereceği/yol göstereceği umulmaktadır.