TÜRKBİTİG Kültür Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Mustafa Şaban MERDİN"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Mesnevi,İskendernâme,Yapısalcılık,Ahmedî,Gülşah Hikâyesi
Özet:
Kültürel mirasın var olmasında bağlı bulunan geleneğin özü ve etkileri ön plandadır. Geleneksel yapının özünü korumak dilin zaman içindeki gelişimiyle uyumuna bağlıdır. Özü çevreleyen en büyük unsur dil aracılığıyla aktarılan temel verilerin zamana doğrudan ayak uydurmasıdır. Halk bilimi ile ilgili çalışmaları sadece tek bir bakış açısıyla değerlendirmek belli bir sınır dâhilinde incelenmesine neden olmaktadır. Ele alınan çalışmanın hangi amaçla derleneceğini tespit etmek halk bilimi çalışmalarının da yönteminin belirlenmesi açısından önemlidir.
Çalışmanın evrenini, yapısalcılık kuramı bağlamında İskendernâme’lere bakış, örneklemini ise Ahmedî’nin İskendernâme’sinde yer alan Gülşah adlı öyküsü teşkil etmektedir. Çalışmanın amacı ise Ahmedî’nin İskendernâme’sinde yer alan ve dört öyküden biri olan Gülşah hikâyesinin yapısalcılık metodolojisinden faydalanılarak ayrıntılı bir analizinin yapılmasıdır. Konu ve üslup bakımından diğer hikâyelerden farklı yapıda olan bu hikâye sadece Ahmedî tarafından yazılmış metinde yer alması bakımından incelenmeye değer bir konudur. Çalışmamızın metodolojisinde; Dursun Ali Tökel’in Sevdâkar Şah ve Gülenaz Sultan Hikâyesi adlı makalesi de örnek metin olarak yararlanılmıştır. Barthes’in ve Propp’un, yapısalcılık kuramından hareketle; İskendernâme’de yer alan Gülşah adlı halk hikâyesi yapısal unsurlar bağlamında incelenmeye çalışılacaktır.