Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi
Yazarlar: ["Aleyna ARTAR", "Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Zerdeçal,Kurkumin,Kanser,COVID-19,Depresyon,Mikrobiyota
Özet: Amaç: Bu çalışmada, zerdeçal ve bileşenlerinin tüketiminin hastalıklar ile ilişkisi, mikrobiyotaya etkisi ve potansiyel yan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Uygun anahtar kelimeler kullanılarak Türkçe veya İngilizce dillerinde yazılmış orijinal araştırma veya derleme yayınlar taranmış ve incelenerek başlıklar halinde sunulmuştur. Bulgular: Zerdeçal (Curcuma longa) geçmişten günümüze tıbbi etkileri sebebiyle Ayurveda ve Çin tıbbında yaygın olarak kullanılan bir bitkidir. Zerdeçalın sağlık üzerindeki etkileri, genellikle bitkinin rizomlarından elde edilen "kurkumin" adı verilen turuncu-sarı renkli, lipofilik bir polifenol sayesindedir. Son yıllarda, kurkuminin antioksidan, antiinflamatuvar, antikanser, antihipertansif ve antidiyabetik etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu etkileri sayesinde kanser, nörolojik, otoimmun hastalıklar ve diyabet başta olmak üzere çeşitli hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde önemli rol oynamaktadır. Kurkumin tüketiminin mikrobiyotada değişiklikler yarattığı ve disbiyozisin önlenmesinde faydalı olabileceği bildirilmiştir. Bunlara ek olarak kurkumin, COVID-19’da da etkili olan kan damarlarının endotelindeki yüksek ACE2 ekspresyonunun sebep olduğu damar vasküler duvarında enfeksiyona ve iç yaralanmalara bağlı pnömonili ölümler, akciğer fibrozisi, NF-KB, HMGB1 ve IL-6 kaynaklı inflamatuvar yanıtlar üzerine de potansiyel etkili bileşenlerden biridir. Uygun koşullarda saklanan zerdeçal, “genel olarak güvenilir” gıda kategorisinde kabul edilmektedir. Ancak bazı ilaç gruplarının kurkuminin işlevini indüklediği ve yan etkilere sebep olduğu da belirtilmiştir. Ağız yoluyla tüketilen kurkuminin biyoyararlanımı düşüktür. Artırmak amacıyla gıda ve ilaç sanayinde kurkumin analogları sentezlenmekte ve kurkuminin biyolojik aktivitesinin ve vücut üzerindeki fizyolojik etkilerinin arttırılması hedeflenmektedir. Bu analoglar arasında nanopartiküller, lipozomlar, miseller ve fosfolipid kompleksleri içeren çeşitli formülasyonlar bulunmaktadır. Sonuç: Zerdeçal ve etken maddesi kurkumin birçok hastalık ile ilişkilendirilmiştir.