Danişname Beşeri ve Sosyal Bilimler Dergisi
Yazarlar: Mehmet Aykaç
Konular:-
Anahtar Kelimeler:İslam Tarihi,Osmanlı,Firuz Ağa,Vakıf,Vakfiye
Özet: Vakıf, Osmanlı Medeniyetinin hizmet geleneğinde geniş bir yere sahiptir. Devlet adamları, zengin insanlar insana yönelik hizmetlerin görülmesine destek olmak için hayri amaçlarla mallarını vakfetmişlerdir. Bu meyanda vakfiyesi kayıtlarda yer almış devlet ricalinden biri de Firuz Ağa’dır. Bu hayırsever kişi hakkında detaylı bir bilgiye rastlanamamıştır. Sadece adına kayıtlı İstanbul’daki Firuz Ağa Cami kitabesinden ve vakfiyenin sahibi olarak vakfiyede sunulan bilgilerle sınırlı malumata ulaşmak mümkündür. Bu bilgilere göre Firuz Ağa, Fatih Sultan Mehmet’in oğlu İkinci Beyazıt Han’ın hazinedarıdır. Hazinedar, devlet hazinesini korumakla memur kişidir. Bu makalede Firuz Ağa’ya ait olduğu anlaşılan ve tespit edebildiğimiz kadarıyla henüz üzerinde bir çalışma yapılmamış elli varaktan oluşan vakfiye; muhteva, şartlar, vasiyet ve hizmetleri açısından incelenmiştir. Vakfiyenin dili Arapçadır. Osmanlı Hazinedarı Firuz Ağa olarak kayıtlarda zikredilen bu hayırsever insan, kurduğu vakıf vesilesiyle İstanbul’da önemli hizmetlerin yürütülmesini temin etmiştir. Vakfiye, alışılmışın dışında uzun sayılabilecek bir metne sahiptir. Girizgâh kısmı hamdele ve salvele kısmını uzun tutmuştur. Burada dünya hayatına dair nasihatler vardır. Ahiretin önemi anlatılır. Ayetler ve hadislerle nasihatler pekiştirilmiştir. Vakıf sahibi, vakfedilen mallar ve bunların yönetimi geniş geniş izah edilmiştir.