Trafik ve Ulaşım Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: İbrahim ÖZTÜRK, Gizem FINDIK, Türker ÖZKAN

Konular:Psikoloji

Anahtar Kelimeler:Sürücü Davranışları,Sürüş Becerileri,Kadınsılık,Erkeksilik,Trafik Güvenliği

Özet: Trafik kazaları hem Türkiye’de hem de dünya genelinde önemli halk sağlığı problemlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Alanyazında yer alan çalışmalar sürücülükte insan faktörlerinin iki temel boyutu olan sürücü davranışları ve sürüş becerilerinin trafikteki olumsuz çıktılarla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışma kapsamında cinsiyet ve cinsiyet rollerinin sürücü davranışları ve sürüş becerileriyle olan ilişkisi araştırılmaktadır. Bu amaçla, çalışmaya toplam 146’sı erkek ve 82’si kadın olmak üzere 18 – 63 yaşları arasında (Ort. = 23.03, SS = 4.56) 228 sürücü katılmıştır. Katılımcılardan demografik bilgi formu, BEM Cinsiyet Rolleri Ölçeği, Sürücü Davranışları Ölçeği ve Sürücü Becerileri Ölçeği’nden oluşan bir çevrimiçi anket bataryası tamamlamaları istenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre kadın sürücüler erkek sürücülere göre daha fazla ihmal gösterirken; erkek sürücüler daha yüksek algısal-motor becerilere sahiptir. Yapılan aşamalı regresyon analizleri, ihlallerin erkeksilik ile pozitif, kadınsılık ile ise negatif ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, hem kadınsılık hem de erkeksilik olumlu sürücü davranışları ve algısal-motor beceriler ile pozitif yönde ilişkili bulunmuştur. Bulgular, cinsiyet rollerinin, özellikle de kadınsılık özelliklerinin sürücü davranışları ve sürücü becerileri için olumlu bir etkisi olduğunu göstermektedir. Trafik güvenliğine yönelik yapılan eğitim ve kamu spotu gibi karşı önlem çalışmalarında kadınsılık özelliklerine daha fazla yer verilmesi ve belirtilen bu özellikleri ön plana çıkaran uygulamaların artırılmasının trafik güvenliği için olumlu etkilerde bulunması beklenmektedir.

---