Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Nevin AKKAYA, Ladin ŞENGÜL

Konular:-

DOI:10.47834/utoad.29

Anahtar Kelimeler:Yabancılara Türkçe Öğretimi,Atasözü,Deyimler,Ders kitapları,Çalışma kitapları.

Özet: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarımının ve günlük iletişimin en önemli araçlarından olan atasözleri ve deyimlerin, Türkçe öğrenenler için hazırlanmış kitaplardaki durumunu incelemek amacıyla yapılan çalışmada atasözleri ve deyimlerin seviyelere, ünitelere, ders ve çalışma kitaplarındaki dağılımlarına ve en çok kullanılan deyimler göre incelenmeler yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler için hazırlanmış tüm ders ve çalışma kitapları oluştururken, örneklemini Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe A1- A2 ders ve çalışma kitapları oluşturmaktadır. Atasözleri ve deyimlerin incelenmesinde Türk Dil Kurumu Atasözleri ve Deyimler sözlüğünden yararlanılmış, ders ve çalışma kitabındaki okuma, dinleme/izleme, dil bilgisi ve etkinlikler içerisinde yer alan atasözleri ve deyimler incelenerek sayılarına göre frekans ve yüzdelik dağılımları tablolarla sunulmuştur. Araştırma sonucunda A1 ve A2 seviyesinde 2 atasözüne rastlanılmıştır. A1 seviyesinde 46 ders kitabında ve 18 çalışma kitabında toplam 64 deyime, A2 seviyesinde ise 110 ders kitabında ve 68 çalışma kitabında toplam 178 deyime yer verildiği tespit edilmiştir. Her iki seviyede en çok ‘ziyaret etmek’, ‘hoş geldin’’ ve ‘’geç kalmak’’ deyimlerinin kullanıldığı görülmüştür. Araştırma sonucunda deyimlerin sayısının her iki seviyede de ders kitaplarında daha çok kullanıldığı, A2 seviyesinde A1 seviyesinden daha fazla deyime yer verildiği ve deyim sayısının ünitelere göre dağılımında farklılıkların olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

---