Din ve Felsefe Araştırmaları

Yazarlar: Fatma Nur AĞCA

Konular:Felsefe

Anahtar Kelimeler:Kant,Tanrı,Varlık,Anselm,Descartes,Ontolojik Argüman

Özet: Ontolojik argüman, Tanrı’nın varlığını a priori yolla ispatlaması açısından diğer teistik argümanlardan ayrılmaktadır. Belirli bir mahiyete sahip olduğu düşünülen Tanrı’nın varlığının Tanrı kavramının kavramsal çözümlemesinden hareketle çıkarılabileceği düşüncesi, bu argümanın temel tezlerinden biridir. Bu makale ontolojik argüman için en etkili ve kat’i eleştiri olarak kabul edilen Immanuel Kant’ın eleştirilerini etraflı bir biçimde ele almayı ve bu eleştirilerin tutarlı olup olmadığını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Anselm ve Descartes’a göre, kendisinden daha büyüğü düşünülemeyen veya en mükemmel varlık olarak tanımladıkları Tanrı kavramı ile O’nun gerçek varlığı arasında zorunlu bir ilişki vardır. Kant ise varlığın herhangi bir şeyin kavramında içerilemeyeceği eleştirisi ile buna karşı çıkmaktadır. Makalede ontolojik argümanın Anselm ve Descartes tarafından savunulan klasik versiyonları ele alındıktan sonra, Kant’ın varlık bildiren önermelerin analitik olamayacağı ve varlığın gerçek bir yüklem olmadığı şeklindeki eleştirilerinin tutarsız ve yetersiz olduğu savunulmaktadır. Ayrıca bu eleştirilerin Tanrı’nın varlığını a priori yolla ispatlamanın önünde bir engel olarak görülemeyeceği ve önemli ölçüde cevaplanabilir nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

---