Aras Türkiye Eski Yakın Doğu Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Fuat TÜRKER

Konular:Arkeoloji

Anahtar Kelimeler:Yukarı Göklü Nekropolü,Erken Tunç Çağ,Meyvelik,Bardak,Ritüel

Özet: Bu makalede Yukarı Göklü Nekropolü’nden yirmi dört adet meyvelik on üç adet bardak çalışılmıştır. Meyvelikler ve bardaklar nekropolün, M.1, M.2 ve M.3 oda mezarlarında ele geçmiştir. Meyvelikler kendi içinde alçak ve yüksek kaideliler olmak üzere ikiye ayrılır. Bardaklar ise açık ağızlılar ve kapalı ağızlılar olmak üzere çeşitlilik gösterir. Meyvelik ve bardaklar tipolojik ve teknik olarak birbirleri ile benzerdir. Yukarı Göklü Nekropolü meyvelik ve bardakları tipolojik ve üretim tekniği olarak Anadolu, Suriye ve Irak’ta bulunan bazı yerleşim yerleri ve nekropollerde ele geçen örneklerle de benzerlik gösterir. Yukarı Göklü Nekropolü’nden ele geçen meyvelik ve bardaklar çevre kültür bölgelerinin ETÇ I-II ve ETÇ III-IV evrelerinde görülenlerle paralellik gösterir. Bu bağlamda Yukarı Göklü Nekropolü’nün ETÇ I-II ve ETÇ III-IV evrelerinde Orta Fırat Havzası yerleşimleri içinde yer aldığı anlaşılmaktadır. Yukarı Göklü Nekropolü mezarlarında tespit edilmiş olan meyvelik ve bardakların hem çevre bölge kültürlerindeki kullanımı hem de buluntu durumları bunların günlük kullanımdan ziyade dini ritüellerde sunak veya ritüel kabı olarak kullanılmış olabileceği sonucuna götürmektedir. Ayrıca kapların mezarlardan ele geçmiş olması, bunların birer ölü armağanı olabileceğini de gösterir. Söz konusu verilerden Yukarı Göklü Nekropolü’nde Erken Tunç Çağı’nın oldukça güçlü olduğu anlaşılmıştır.

---