Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Cahit ERKUL, Aliye ÖZENOĞLU

Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

DOI:10.51536/tusbad.985503

Anahtar Kelimeler:Fabasea,Favizm,Nutrigenetik

Özet: Glikoz-6-fosfat dehidrogenaz (G6PD) eksikliği, dünya çapında en az 400 milyon kişiyi etkileyen, dünyadaki en yaygın enzim eksikliğidir. Bu metabolik enzim, eritrositlerin oksidatif strese karşı korunmasında önemli bir rol oynar, böylece hemoliz önlenir. Tarihsel olarak, baklanın (fabasea) tüketilmeye başlanmasından sonra patolojik bir bozukluk fark edilmiş, daha sonra bu durum G6PD eksikliği olarak tanımlanmıştır. Eksik G6PD alelleri dünya çapında görülmektedir. Fabasea meyvesinin içerdiği besin öğeleri incelendiğinde, proteinler, karbonhidratlar, suda çözünen vitaminler (folik asit, niasin ve C vitamini), diyet lifi açısından zengin olduğunu ortaya konulmuştur. Favizm, bakla tüketiminden kaynaklanan hemolitik anemiyi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. G6PD eksikliği ile ilişkisi bilimsel ve tıbbi literatürde yer almıştır. Nutrigenetik, hastalık etiyolojisinde rol oynayabilecek beslenme ve genetik faktörlerin etkileşimi ile ilgilidir. Bu derlemenin amacı G6PD eksikliğinin patofizyolojisi, genetik özellikleri ve favizm ile ilişkisini ortaya koymak ve genetik yapıya göre beslenmenin (nutrigenetik) önemine vurgu yapmaktır.

---