Sosyoloji Dergisi
Yazarlar: Elif BAŞ
Konular:Sosyoloji
Anahtar Kelimeler:Family,Marriage,Generation,Individualization,Modernization
Özet: Araştırmanın temel amacı, modernleşme sürecinde evliliğin kuşaklararasındaki dönüşümünü anlamaya çalışmaktır. İki farklı kuşaktaki katılımcıların aile ve evliliği nasıl anlamlandırdıkları, evlilik hakkındaki düşünceleri ve evliliğe ilişkin deneyimleri modernleşmenin bir göstergesi olan bireyselleşme yaklaşımının aile ve evliliğe dair görüşleri bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmada Beck ve Beck-Gernsheim’ın, Bauman'ın, Simmel'in ve Giddens'ın ortaya koydukları modern dönemi kapsayan “bireyselleşme” yaklaşımına ilişkin düşünceleri, Van de Kaa’nın İkinci Demografik Geçiş Kuramı ile desteklenmiş ve araştırmanın kavramsal-kuramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Nitel araştırma yöntemlerine başvurularak saha çalışması yapılmıştır. İzmir'de 1. kuşaktan 12'si kadın 12'si erkek olmak üzere 24; 2.kuşaktan ise 13'ü kadın 10'u erkek olmak üzere 23; toplamda ise 47 evli katılımcıyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Çeşitli kategorilere ayrılan verilerin yorumlanmasında içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular neticesinde; 2. kuşak katılımcıların evliliğin kuruluş aşamasında ailelerden bağımsız, bireysel kararlar verebildikleri görülmüştür. Aşka ve sevgiye dayalı olarak evliliğe karar verilmesi bireyselleşme kuramının öne sürdükleriyle uyuşmaktadır. 2. kuşak katılımcılarda ilk evlenme yaşının yükselmesi, doğurganlık oranlarının düşmesi, doğumların ertelenmesinin görülmesi ikinci demografik geçiş kuramının nüfus dinamikleri üzerinde belirttiği dönüşümün yaşandığına dair işaretleri kapsamaktadır. Bireyselleşme eğiliminin aile ve evliliklerde ivme kazandığı; genel bağlamda ise geleneksel örüntülerin ve bireysel tercihlerin önem kazandığı ikili bir yapının mevcut olduğu sonucuna ulaşılmıştır.