Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
Yazarlar: Davut OKÇU
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Parents,Right to Education,Education Style,Pluralism
Özet: Dünya yeni bin yıla girerken demokrasi, çoğulculuk ve insan hak ve hürriyetleri kavramları insanlığın ortak değerleri olarak önem kazanmıştır. Birçok alanda olduğu gibi eğitim alanında da demokrasi, çoğulculuk ve insan hak ve hürriyetlerine ilişkin kriterlere uyulup uyulmadığı tartışılmaktadır. Tartışma konularından birisi de çocukların eğitim tarzını belirlemede anne ve babalara tanınan inisiyatifin ölçüsüdür. Başta İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Çocuk Hakları Sözleşmesi olmak üzere birçok uluslararası sözleşmede çocukların eğitim tarzını belirleme hakkının ebeveyne ait olduğu hükme bağlanmıştır. Türkiye, insan haklarını tanzim eden Uluslararası Sözleşmeleri kabul etmiş, eğitim hakkını düzenleyen maddelerin bazı bölümlerini de çekince koyarak imzalamıştır. Çocukların eğitim tarzını belirleme konusunda anne ve babaya inisiyatif tanınması hükmü de çekince konulan maddeler arasında yer almaktadır. Ancak anne ve babalara çocuklarının eğitim tarzını belirleme konusunda tanınan inisiyatifin düzeyi tartışmalara yol açmaktadır. Çeşitli düşünce ve eğilimlerin değerli kabul edilmesi, korunması ve temsil edilme hakkına sahip olması çoğulculuk olarak nitelendirilir. Temel bir insani hak olan eğitim hakkının kullanılmasında da çoğulculuk ilkesine uyulması demokrasinin gereğidir. Milli Eğitim Politikalarının belirlenmesinde velilerin yeterince inisiyatif sahibi olamaması demokrasinin olmazsa olmaz şartı olan çoğulculuk ilkesinin uygulanmasında sorunlara neden olmaktadır. Eğitim tarzını belirleyen müfredatların hazırlanmasında anne ve babaların tercihlerinin gerektiği ölçüde dikkate alınmaması tek tipleşme tehlikesi doğurmaktadır. Tek tip bir eğitim programının yürürlükte olması ise yeni kuramların, yöntem ve tekniklerin geliştirilmesine sekte vurmaktadır. Karar aşamalarında sürece dâhil edilmeyen velilerin memnuniyet ölçüsü de sınırlı kalmaktadır. Bu bağlamda Milli Eğitim Politikalarının belirlenmesinde Uluslararası standartlara uyum sağlanmalı ve çekinceler adım adım kaldırılmalıdır. Şüphesiz demokrasi, insan hakları ve çoğulculuk ekseninde Uluslararası Standartlara uyumlu bir eğitim politikasının uygulanması hem akademik hem de değerler eğitimi alanında çıtanın yükselmesine imkân sağlayacaktır.