Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi
Yazarlar: Ali Rıza ÖZCAN
Konular:Sanat
Anahtar Kelimeler:Beykoz Kasrı,Kitabe,Hat,Celî Ta’lîk,Restorasyon,Sultan Abdülmecid,Ziver Paşa,Kadıasker Mustafa İzzet Efendi,Kavalalı Mehmed Ali Paşa
Özet: Öz Kitâbeler, yazıldıkları dönemin tarihine ışık tutmanın yanında dilini ve sanatını da yansıtan vazgeçilmez vesikalardır. İstanbul, tarihî eserlerini süsleyen kitâbeleriyle dünya üzerindeki en zengin şehirlerden biridir. Beykoz Mecidiye Kasrı, İstanbul’un Beykoz ilçesinde yer alan tarihî bir kasırdır. Boğaziçi’ndeki en eski saray yapılarından biri sayılan Beykoz Mecidiye Kasrı, Dolmabahçe ve Beylerbeyi saraylarından önce inşa edilmiştir. Ayrıca bu kasır, Boğaziçi’nin ilk kâgir ve yeni üslûpta inşa edilmiş yapısı olup Batılılaşma dönemi Osmanlı mimarlığının bir örneğidir. Kasrın kitâbesinin metni, dönemin önemli şairlerinden biri olan Zîver Paşa’ya aittir. Kitâbenin metninde Sultan Abdülmecid’e ithaf edilen övgülerden sonra Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın vefatı ve kasrın Said Paşa tarafından tamamlanması sanatlı sözlerle ifade edilmiştir. Tarihî süreçte kırılarak parçalara ayrılan kitâbe, 2019 yılında Dolmabahçe Sarayı restorasyon ekibi tarafından tamir edilmiş, kırılan mermer parçalar bir araya getirilerek kitâbe tamamlanmıştır. Eksik kısımlara mermer parçalar ilave edilmiş, kırılma sebebiyle hasar gören kitâbenin harfleri mevcut metne uygun olarak eklenmiştir. Restorasyonda eksik harfler, kitâbede yer alan harflerin kalıpları kullanılarak usta bir hakkâk ve ta’lik yazı uzmanı olan bir hattatın nezaretinde tamamlanmıştır. Abstract Inscriptions are indispensable documents that shed light on, as well as reflect the language and art of the period in which they were written. Istanbul is one of the richest cities in the world with inscriptions adorning its historical artifacts. Beykoz Mecidiye Pavilion is a historical pavilion located in the Beykoz district of Istanbul. Considered one of the oldest palace structures on the Bosphorus, Beykoz Mecidiye Pavilion was built before the Dolmabahçe and Beylerbeyi palaces. In addition, this pavilion is the first masonry building constructed in the new style on the shores of the Bosphorus and an example of Ottoman architecture in the Westernization period. The text on the inscription at the pavilion belongs to Zîver Pasha, one of the important poets of the period. In the text of the inscription, after praises made to Sultan Abdülmecid, the death of Muhammad Ali Pasha of Egypt and the completion of the pavilion by Said Pasha were expressed with artistic words. The inscription, which was broken into pieces in the historical process, was repaired by the Dolmabahçe Palace restoration team in 2019, the broken marble pieces were brought together and the inscription was completed. Marble pieces were added to the missing parts, and the letters of the inscription, which were damaged due to breakage, were completed according to the existing text. During the restoration, the missing letters were completed by using the mold of the letters on the inscription under the supervision of a master calligrapher who is an expert in engraving and ta’liq script.