Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Murat TEKİNER, Duygu AKTÜRK, Elif DİKİCİ

Konular:Fen

DOI:10.30910/turkjans.958554

Anahtar Kelimeler:Sulama şebekeleri,Karşılaştırmalı değerlendirme,Şebeke sulama oranı,Mali yeterlilik oranı,Çanakkale.

Özet: Sulama birliklerinin suyun iletim ve dağıtım hizmetine karşılık elde ettikleri gelir ile hizmetlerinin devamlılığını sağlayacak ekonomik bir yapıda olması istenir. Bu ekonomik yapı da sulama sistem performansına bağlıdır. Bu çalışmada, Truva Sulama Birliği’nde tarımsal etkinlik göstergelerinden sulama oranı ve şebeke sulama oranı ile birlikte FAO ve IPTRID tarafından yayınlanmış olan Karşılaştırmalı Değerlendirme Rehberi'ndeki 7 ekonomik gösterge ile sulama sistem performansı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yapılan 8 yıllık (2010-2017) değerlendirme sonucunda Sulama Oranı (SO): %68.1-88.5, Şebeke Sulama Oranı (ŞSO): %68.1-90.2, Su Ücreti Toplama Performansı (SÜTP): %32.2-85.8, Toplam Su Ücreti Toplama Performansı (TSÜTP): %60.3-128.2, Masrafları Karşılama Oranı (MKO): %55.6-124.0, Bakım Masraflarının Gelire Oranı (BMGO): %1.3-54.5, Toplam İşletme Bakım Yönetim Masrafı (TİBYM): 81.6-527.4 TL ha-1, Personel Başına Düşen Masraf (PBDM): 17 162-58 401 TL kişi-1 ve Mali Yeterlilik Oranı (MYO): 0.84-1.72 arasında değerler aldığı tespit edilmiştir. Göstergelerin 8 yıllık sonuçları kullanılarak yapılan değerlendirmeler sonucunda, sulama suyu ücret tarifesinin yüksek olmasının gerek sulama oranının gerekse su ücreti toplama performansının daha iyi duruma gelmesini engellediği düşünülmektedir. Bu nedenle sulama suyu ücretleri belirlenirken daha özenli olunması önerilmektedir. Ayrıca ileride öngörülemeyen onarım masraflarının çıkmaması için gerek sulama sezonu öncesi gerekse sulama sezonu sonrasında şebeke bakımlarının zamanında ve titizlikle yapılması özellikle önerilmektedir.

---