Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama
Yazarlar: Yahya İLTÜZER, Yasemin DEMİRASLAN ÇEVİK
Konular:Sosyal
DOI:10.17943/etku.711173
Anahtar Kelimeler:Dürtme stratejileri,Çerçeveleme etkisi,Çevrimiçi ortam,Karma yöntem
Özet: Bu çalışmada, bir çevrimiçi ortamda kullanılan çerçeveleme dürtme stratejilerinin öğretmen adaylarının performanslarına etkisi ve performans ile motivasyonlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, 2019-2020 öğretim yılında bir devlet üniversitesinin, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümü 1.sınıfında “BTE 115 Öğretim Teknolojilerinin Temelleri” dersini alan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 47 öğrenci ile uygulama gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 2 tür çerçeveleme dürtme stratejisi kullanılmıştır. Bunlardan biri amaç çerçeveleme dürtme stratejisi (ödülün korunması ve ödülün kazanılması); diğeri ise özellik çerçeveleme dürtme stratejisidir (pozitif çerçeveleme ve negatif çerçeveleme). Katılımcılar öncelikle rastgele olarak ödülün korunması (n=25) ve ödülün kazanılması (n=22) şeklinde iki gruba ayrılmıştır. Daha sonra her iki grup da kendi içinde pozitif çerçeveleme ve negatif çerçeveleme biçiminde rastgele ikiye bölünmüştür. Sonuç olarak, ödülün korunması-pozitif çerçeveleme, ödülün korunması-negatif çerçeveleme, ödülün kazanılması-pozitif çerçeveleme ve ödülün kazanılması-negatif çerçeveleme şeklinde 4 grup oluşturulmuştur. Açıklayıcı karma araştırma yöntemiyle yürütülen bu çalışmada, performans puanları, “Görev performansı rubriği”, performans ve motivasyona yönelik görüşler ise “yarı yapılandırılmış görüşme formları” ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, betimsel istatistikler ve verilerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle Mann-Whitney U ve Kruskal - Wallis testi uygulanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının performanslarının ödülün korunması durumunda ödülün kazanılmasına göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Benzer biçimde öğrencilerden elde edilen görüşler doğrultusunda, ödülün korunması ödülün kazanılmasına göre performans ve motivasyonlarını daha çok arttırmıştır. Araştırmanın bir diğer sonucuna göre, görevler sonrasında negatif çerçeveleme alan grubun pozitif çerçeveleme alan gruba göre performanslarının daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Aynı şekilde öğrenci görüşleri negatif çerçevelemenin pozitif çerçevelemeye göre performans ve motivasyonu daha çok arttırdığını ortaya koymuştur. Tüm gruplar içerisinde ödülün korunması ve negatif çerçeveleme alan öğrenenlerin performans puanlarının daha yüksek olduğu ve performans ve motivasyona yönelik görüşlerinin daha olumlu olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, çevrimiçi öğrenme ortamlarının tasarımında dürtme stratejilerinin kullanımına ilişkin öneriler sunulmuştur.