İçtimaiyat

Yazarlar: Muhammed DAĞ

Konular:Tarih

DOI:10.33709/ictimaiyat.873740

Anahtar Kelimeler:: Sabri F. Ülgener,Zihniyet,İktisadi Gerileme,Max Weber

Özet: İktisat tarihi alanında önemli bir yazar olan alan Sabri F. Ülgener, aynı zamanda farklı disiplinlere ilgi göstermiş, farklı bilim dallarında eğitim görmüş önemli bir sosyal bilimcidir. Ülgener, Türkiye’de, kapitalist gelişmeye ulaşmama, girişimcilik kültürünün gelişmemesi, iktisadi gerileme ile zihniyet arasında ilişkinin boyutu ve kapsamı üzerinde özelikle durmuştur. Ülgener’in “İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası” başlıklı eseri de bu konulara eğilen bir çalışmadır. Dönem ile ilgili edebi ve dinsel kaynakları kullanan Ülgener, iktisat ahlakı, iktisadi zihniyet ve çözülme kavramlarını inceler. Batı dünyasının ilerlemesine karşılık Doğu dünyasının yaşadığı iktisadi gerilemenin maddi ve manevi nedenlerinin birlikte önemsemesi gerektiğini savunur. Ülgener’e göre, Osmanlı’nın gerilemesi siyasi ve askeri olmaktan ziyade, daha çok fikri, sanatsal ve eğitim bakımından bir ortaçağ ahlakına dönüşmekle ilgiliydi. Ortaçağ ahlakı az ile yetinen, kapalı bir yaşam biçimini dayatır. Ekonomik gerileme, norm ve hareket kurallarının bütünü olan ahlak ve kişinin davranışlarına yön veren değer, inançların toplamı olan zihniyetle yakından ilgilidir. Bu çalışmada Ülgener’in “İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası” başlıklı eseri merkezinde ekonomik gerileme, girişimcilik kültürünün gelişmemesinin zihniyet kökleri ve bunların sonuçları üzerinde durulmaya çalışılmıştır

---