Sosyoloji Dergisi

Yazarlar: Pelin Önder EROL

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Yaşlanma,Yaşlılık,Faillik,Yapılaşma kuramı

Özet: Hem mikro düzeyde bireysel; hem de makro düzeyde demografik olarak deneyimlenen yaşlanma sürecini konu alan tezde, bu çok düzeyli yaklaşıma paralel bir biçimde hem nicel hem de nitel teknikler bir arada kullanılmıştır. Çalışmanın nicel verisi, İzmir’de yaşayan 65 ve üzeri yaşlardaki 416 kişi ile yapılan yapılandırılmış görüşmelerden; nitel verisi ise yine aynı evrene ait 16 yaşlıyla gerçekleştirilen derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Elde edilen bu veri yoluyla çalışmada, yaşlıların toplumsal yapının sunmuş olduğu kaynaklar ve kısıtlar tarafından çerçevesi çizilmiş olan bir dönüştürme kapasitesine sahip oldukları ve böylece fail olarak eyleyebildikleri gösterilmiştir. Bu çalışmaya kaynaklık eden böylesi bir tez, Anthony Giddens tarafından yapı ya da faili öncüleyen kuramlar arasında arabulucu bir kuram oluşturma iddiasıyla ortaya konmuş olan Yapılaşma Kuramı’na dayandırılarak açıklanmaya ve anlaşılmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte, çalışmada, yaşanılan yer, eğitim durumu, gelir, yaş, medeni durum, öznel sağlık durumu, cinsiyet ve yaşam aranjmanı parametrelerinin yaşlıların toplumsal, ekonomik ve politik failliklerinin biçim ve düzeylerinde farklılık yarattığı ve böylece yaşlıların oldukça heterojen bir grup oldukları sonucuna varılmıştır. Bu çalışmada, modern kapitalist toplumun sınırları içerisinde tanımlanan, ekonomik üretkenlik temelli bir bakış açısı tarafından yaşlılara atfedilen değerin eleştirisi yapılarak, zaman zaman akademik literatürde ve sıklıkla da gündelik söylemde yer aldığı üzere yaşlıların bir eksiklik ve bir yetersizlik üzerinden tanımlanamayacakları; aksine çeşitli parametrelere göre farklı düzeylerde de olsa onların toplum içerisinde pek çok alanda failliklerini sürdürdükleri ortaya konmuştur. Yakın gelecekte Türkiye toplam nüfusu içerisinde yaşlıların hem mutlak sayı hem de oran bakımından büyük ölçüde artacağına ilişkin projeksiyonlara dayanarak, yaşlıların failliklerine dikkat çekilmiş ve bu bağlamda Türkiye’de yaşlılığa ilişkin bir takım öneriler geliştirilmiştir

---