Sosyoloji Dergisi
Yazarlar: Max Weberin GÖRÜŞLERİ, George RİTZER
Konular:-
Anahtar Kelimeler:-
Özet: Henüz yeterince bilinmiyor olsa da, Max Weber, profesyonel meslekler ve profesyonelleşme, bürokratikleşme ve rasyonelleşme arasındaki ilişki konusu üzerinde çokça durmuştur. Onun fikirleri fazlasıyla günceldir. O, profesyonelleşmenin, bürokratikleşme gibi, toplumun rasyonelleşmesinin bir boyutu olduğunu kabul etmiştir. Günümüz sosyologlarının bir kısmının aksine Weber, profesyonelleşme ve bürokratikleşmenin karşıt gelişmeler olmadığını görmüştür. Son olarak Weber, profesyonel mesleğin, yapısalcı perspektif, süreç ve güç perspektifleri çerçevesinde ele alınması gerektiğini anlamıştır. Weber’ in profesyonel mesleklere dair zengin kavrayışı iki etken ile ilişkilendirilebilir. İlk olarak O, profesyonel meslekleri rasyonelleşme sürecinin bir parçası olarak görmüştür. İkinci olarak da O’nun düşünsel süreci, Amerikan sosyologlarında görüldüğü gibi, özel muayenehanede çalışan hekimin istisnai durumunu, profesyonel mesleğin prototipi olarak ele alınışından etkilenmemiştir. Bu makale, Max Weber’in çalışmalarında yer alan profesyonel meslek kavramının şimdiye dek kavranmamış önemini ele almaktadır. Benim analizim üç bölüme ayrılmakta. İlk önce Weber’in, Batı’nın rasyonelleşmesi ve buna karşılık dünyanın geri kalanında benzer bir tür rasyonelleşmenin gerçekleşmemesi üzerine olan geniş çalışmasında, profesyonel meslek kavramının yerine değineceğim. İkinci olarak, Weber’in konu üzerindeki dağınık düşüncelerinden yola çıkarak, O’nun profesyonel meslek kavramını geliştirmem ve bu kavramı profesyonel meslekler üzerine güncel kavramlandırmalarla ilişkilendirmem söz konusu olacak. Son olarak da, Weber’in profesyonel meslekler ve bürokrasiler arasındaki ilişkiye dair fikirlerini ele alacağım. Weber’ in profesyonel meslekler ve bu mesleklerin bürokratikleşme ve rasyonelleşme durumları ile olan ilişkisi üzerine düşüncelerinin günümüz sosyolojisi açısından büyük bir öneme sahip olduğuna inanmaktayım.