Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi

Yazarlar: Göksel ERDOĞAN

Konular:Sanat

Anahtar Kelimeler:Topkapı Sarayı,Birun,Enderûn,Harem,İbadet,Mescit,Namazgâh,Mihrap,Kıble Taşı,Kitabe

Özet: Yapımından sonra uzun yıllar Saray-ı Cedid-i Âmire olarak anılan Topkapı Sarayı, üç ana kısma ayrılır: Bîrun, En-derûn ve Harem. Bu ana birimlerde çalışanlar ve yaşayanlar günlük işlerini bu bölümlerde yapıyorlar ve orada bulunan koğuşlarda kalıyorlardı. Her mekânın mutlaka bir mescidi ve bir de hamamı bulunuyordu. Günlük ibadet ihtiyaçlarını gidermek için bulundukları yerlerde ve genellikle o yerin ismiyle anılan mescitler yapılmıştı. Havaların güzel olduğu gün-lerde bahçelerde çalışan veya bulunanlar için de namazlarını eda etmeleri için namazgâhlar yapılmış ve kıbleyi gösteren kıble taşı konulmuştu. Sûr-ı Sultanî’den içeri girince bütün bölümlerde irili ufaklı mescitlerin olduğu, fakat bazılarının günümüze ulaşama-dıkları bilinmektedir. Bu çalışma, sözü edilen bölümlerde hâlihazırda mevcut bulunan mescitler, bahçelerde bulunan na-mazgâhlar ve üzerlerinde bulunan kitabeler hakkında olacaktır.

---