FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi
Yazarlar: Feysel TAŞÇIER
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Egemenlik,Hukuk,Siyaset,Yasa,Doğallılık,Zorunluluk
Özet: Bu incelemede, hukukun temelinde yatan ve hukuka (si)yasal müdahale olanağının kapısını açan birbiriyle ilişkili ama temel olarak farklı biçimlerde gelişen egemenliğin iki yüzü analiz edilmektedir. Egemenliğin (si)yasal olarak hukuka müdahalesinin olanağını oluşturan birinci yüzü, iktidarın gücü -şiddet araçları tekelini- elinde bulunduran dinamiğinden ileri gelir. Egemen gücün “yasa kuran” ve “yasa koruyan” bir olguyla hukuka kaynaklık eden yapısı, onu hukuka “üstün” kılabilecek “doğal” bir konuma yerleştirir. Egemenliğin hukuk karşısında ikinci yüzünü oluşturan (si)yasal ilişki, istisna hali kuramında dile gelen durumdan kaynaklanır. Egemen erkin olağan hallerin dışında olağanüstü durumlarda istisna hali ilan ederek hukuku askıya almasını ifade eden bu durum, “zorunluluktan” ileri gelmektedir. Egemenliğin hukuk ile ilişkisindeki birinci yüzde ortaya çıkan (si)yasal ilişki doğallığa karşılık düşerken, ikinci yüzde zorunluluk hâkimdir. Her iki durumda da, egemenlik kategorisi üzerinden gelişen sürecin kaynağında, siyasal olan ile yasal olan arasındaki çatışmanın kendisi yatmaktadır. Bu çatışma döngüsünde yatan temel sorun, egemenliğin iki yüzündeki (doğallık ile zorunluluk) zeminin kaynağını oluşturan “meşru” sınırın -hukuka rağmen onu işlevsiz bırakan tutumun- kaynağını nereden ve nasıl alabildiğidir?