FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi
Yazarlar: Başak KEKİ
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Heidegger,Dasein,Uzamsallık,Ent-fernung / ayrımın kapanması,El-altında-bulunan,Önümüzde-hazır-olan,Bedensellik,Leib/ bedenin uzamsallaşması
Özet: Bu çalışma, Martin Heidegger’in Varlık ve Zaman isimli eserinin 3. Bölümünün 22-24’üncü kısımlarında ele aldığı uzay ve uzamsallık izahatını değerlendirip ve eleştirmektedir. Heidegger’in temel argümanı gündelik uzamın Dasein’ın kaygıları tarafından yapılandırıldığını savunmaktadır. Bu mesele açıklığa kavuşturulduktan sonra Heidegger’in uzamsallık izahatının belirsiz ve yetersiz olduğu savunulacaktır - çünkü Dasein ve dünya arasındaki temel karşılıklı bağımlılık ve iç içe geçmelik durumunu vurgularken, Heidegger’in Dasein’ın maddesel uzamsallığına dair tatmin edici bir açıklama getiremediği görülmektedir. Öyle ki, Heidegger, uzamsallık kavramını Dasein’ın fiziksel bedenini görmezden gelme pahasına yapılandırmaktadır. Heidegger’in Dasein’ın bedensel doğasını görmezden gelen tavrının, Kartezyen öznellik kavramına yer açarak kendi felsefi projesiyle çelişmek istememesinden kaynaklanabileceği öne sürülecektir. Ancak, Dasein’ın maddesel yokluğu, eninde sonunda Heidegger’i temelde uzamsal olmayan kavramları – aşinalık ve dikkat gibi - uzamsal olarak ele almaya yönlendirmektedir. Bu durum ise, Heidegger’in uzamsallık izahatinin kışkırtıcılığının yanı sıra yetersizliğine de dikkat çekmektedir